انواع پیل سوختی و کاربردهای آن

طبقه بندی رایج پیلهای سوختی بر اساس نوع الکترولیت آنها می باشد که عبارتست از :

• (PEMFC ) پیل سوختی پلیمری
• (AFC ) پیل سوختی قلیایی
• (PAFC) پیل سوختی اسید فسفریک
• (MCFC) پیل سوختی کربنات مذاب
• (SOFC) پیل سوختی اکسید جامد
• (DMFC) پیل سوختی متانولی

خلاصه ای از خصوصیات هر کدام از انواع پیلهای سوختی و جدول خصوصیات آنها بشرح ذیل می باشد:

1. پیل سوختی غشاء پروتون(PEMFC )

ادامه نوشته

پیل سوختی چیست ؟

پیل سوختی یک سیستم الکتروشیمیایی است که انرژی شیمیایی سوخت را مستقیمًا به ا نرژیالکتریکی تبدیل می کند. در آند پیل سوختی پلیمری واکنش اکسیداسیون انجام می گردد والکترون تولید شده واردمدار خارجی شده و سپس به کاتد وارد می شود. یون مثبت تولیدی در آند باعبور از غشاء (الکترولیت) به قسمت کاتد رفته و در حضور کاتالیزور با اکسیژن هوا و ا لکترونی که ازمدار خارجی به قسمت کاتد واردشده است به آب تبدیل می گردد.

 

ادامه نوشته

تاریخچه زیست توده در جهان

تاریخچه زیست توده در جهان :  

• کشف و مهار آتش و استفاده از حرارت حاصل از سوزاندن چوب و خار و خاشاک
• خروج گاز و اشتعال ناقص آن ناشی از دفن زباله در طبقات زیرین زمین توسط پیلی­نی روسی
• اعلام وان هلمونت در سال 1630 در خصوص شناسائی و اشتعال گاز دفنگاه  
• کشف ماهیت گاز مرداب (متان- بیوگاز) در سال 1667 دانشمندی به نام شرلی
• شناسائی گاز متان به عنوان ترکیب اصلی بیوگاز از مواد تخمیر شده توسط ولتا و در سال 1776 
• شروع تحقیقات عمده در زمینة تخمیر بیهوازی و کاربرد آن به وسیله شخصی به نام دیوی در سال 1808
• در سال 1884 فردی به نام گاین طرحی را به اجراء در آورد که به وسیله بیوگاز حاصل از انرژی زیست­توده روشنائی خیابانهای شهر پاریس را تأمین نمود.           

 

نخستین نیروگاه بایومس در کشور بنگلادش

تاریخچه زیست توده در ایران :  

• محمدبن حسین عاملی معروف به شیخ بهائی (1031-935 هجری قمری) جزء نخستین کسانی بوده که از بیوگاز حاصل از زیست توده (فاضلاب حمام) استفاده کرده و آن را به عنوان سوخت یک حمام در اصفهان به کار برده است.
• اولین هاضم تولید گاز متان در ایران در روستاهای نیاز آباد لرستان در سال 1354 ساخته شده است. این دستگاه به گنجایش 5 متر مکعب فضولات گاوی روستا را مورد استفاده قرار داده و بیوگاز مصرفی حمام مجاور را تأمین می نموده است.
• از نظر استفاده های سنتی از این منبع ، مطابق سرشماری سال 1375 ، 10 درصد خانوارهای روستایی برای گرمایش منازل خود و 5 درصد خانوارهای روستایی برای پخت و پز عمدتا از چوب و فضولات دامی استفاده می کرده اند.
• در سال 1359 دو واحد کوچک آزمایشی در دانشگاه بوعلی سینا همدان احداث گردید که با فضولات کشتارگاه و کودگاوی تغذیه می گردید.
• دانشگاه صنعتی شریف نیز در سال 1361 یک واحد 3 متر مکب را به صورت آزمایشی مورد مطالعه قرار داد که با فضولات گاوی بارگیری می‌شد.
• موسسه DLR آلمان نیز پتانسیل اقتصادی زیست توده برای تولید برق را تا سال 2050 بمیزان 3500 مگاوات محاسبه و ارائه نموده است.  
• در حال حاضر پروژه های متعددی در این خصوص توسط وزارت نیرو و بخش خصوصی در دست اجرا می باشد .

زیست توده چیست؟

فناپذیری سوخت های فسیلی، تنوع‌بخشی به منابع انرژی، توسعه پایدار ایجاد امنیت انرژی، مشکلات زیست محیطی ناشی از مصارف انرژی فسیلی از یک طرف و تجدید‌پذیر بودن منابع انرژی های نو نظیر خورشید، باد، زیست توده و ... از طرف دیگر باعث توجه جدی جهانیان به توسعه و گسترش استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و افزایش سهم این منابع در سبد انرژی جهانی شده است. امروزه ما شاهد افزایش چشمگیر فعالیت ها و بودجه دولت ها و شرکت‌ها در امر تحقیق، توسعه و عرضه سیستم های انرژی های تجدیدپذیر هستیم و این فعالیت ها همراه با صرف بودجه‌های کلان در این زمینه در نهایت موجب کاهش قیمت تمام شده انرژی های تجدید‌پذیر و رقابت‌پذیری این تکنولوژی با سیستم های انرژی سنتی موجود می‌گردد.

 زیست توده یکی از منابع عمده در میان انواع منابع انرژیهای نو، می‌باشد. تعاریف متعدد و گوناگونی از این منابع شده است .تعریف اتحادیه اروپا از زیست توده که در راهنمای2001/77/EC  به تاریخ 27سپتامبر 2001 میلادی عنوان شده، عبارت است از: "زیست توده عبارت است از اجزا قابل تجزیه زیستی از محصولات، پسماندها و زائدات کشاورزی (شامل مواد گیاهی و دامی)، جنگلها و صنایع وابسته و همچنین زائدات صنعتی و شهری قابل تجزیه". بر اساس تعریف علمی ارائه شده برای زیست توده در این آیین نامه، زیست توده به سوختهائی اطلاق می‌گردد که از جرم توده فیتوپلانکتونها و جرم توده زئوپلانکتونها ساخته می‌شوند.

امروزه مشخص شده است که سوخت های زیستی به دست آمده از پسماندهای جنگل ها و محصول های کشاورزی جهان می تواند سالانه به اندازه ۷۰ میلیارد تن نفت خام انرژی در دسترس بشر قرار دهد که این میزان ۱۰ برابر مصرف سالانه انرژی در جهان است.همچنین می توان از این سوخت ها بیشتر در تولید گرما بهره برد زیرا می توانند باعث صرفه جویی اقتصادی چشمگیری  شوند.

 

چرخه زیست توده در طبیعت:  

بخشی از تشعشع خورشید که به اتمسفر زمین می رسد، بواسطه فرآیند فتوسنتز در گیاهان جذب و ذخیره می‌شود. ماکزیمم راندمان تبدیل انرژی خورشیدی در این فرآیند بین 5 تا 6 درصد است. گیاهان بعنوان منابع ذخیره کربن هستند و CO2  را از هوا جذب کرده و بصورت کربن ذخیره می نمایند. وقتی گیاهی توسط جانوری خورده می شود، بخشی از کربن موجود در گیاه خورده شده به انرژی تبدیل می شود و بخشی دیگر در بافت های زنده ذخیره می گردد. بخش سوم نیز با فضولات حیوانی دفع می گردد. در صورتی که چوب یا گیاهان سوزانده شوند، علاوه بر انرژی، بخش اعظمی از کربن ذخیره شده بصورت CO2  آزاد می شود و بخشی نیز در خاکستر باقی می ماند.

انرژی زمین گرمایی چیست ؟

توجه به انواع انرژی  غیر وارداتی و متفاوت از سوخت فسیلی نکته‌ای است که در بسیاری از کشورهای دنیا مبنای برنامه ریزی‌های بلند مدت قرار گرفته است. از سوی دیگر با افزایش بحران آلاینده‌های ناشی از سوختهای فسیلی ، توجه به فاکتورهای زیست محیطی توسط ارگانها و نهادهای بین المللی و نیز توجه برنامه ریزان به استفاده از انرژی تجدیدپذیر موجب گردیده تا امروزه  به این مباحث با جدیت بیشتری پرداخته شود . انرژی زمین گرمایی نیزیکی از منابع انرژیهای تجدیدپذیر میباشد . اصطلاح زمین گرمایی ترجمه واژه Geothermal است که ریشه یونانی داشته و از کلمات Geoبه معنای زمین و Therme به معنی حرارت تشکیل شده است. انرژی زمین گرمایی، انرژی موجود در عمق زمین است که از انرژی خورشیدی که در طول هزاران سال در داخل زمین ذخیره شده و همچنین فروپاشی یا زوال ایزوتوپ های اورانیوم رادیو اکتیویته،توریم و پتاسیم در طی سالیان درازدرعمق زمین نشات گرفته است که عمدتا در نواحی زلزله خیز و آتشفشانی جوان و صفحات تکتونیکی زمین متمرکز شده  است . زمین منبع عظیمی از انرژی است بطوریکه حرارت در هسته آن بیش از 5000 درجه سانتیگراد  می رسد حرارت زمین به طرق مختلف از جمله فوران آتشفشان – چشمه های ابگرم- ابفشانها- و گلفشانها در اثر کاهش چگالی زمین و خاصیت رسانایی از بخشهایی از زمین به سطح آن هدایت میشوند. درجه حرارت  زمین با توجه به عمق آن به صورت غیر خطی زیاد میشود. (با تقریب خطی هر 100 متر 3 درجه سانتی گراد)  انرژی حرارتی ذخیره شده در 11 کیلومتر فوقانی پوسته زمین معادل پنجاه هزار برابر کل انرژی به دست آمده از منابع نفت وگاز شناخته شده امروزجهان است. انرژی زمین گرمایی بر خلاف سایر انرژیهای تجدید پذیر محدود به فصل ، زمان وشرایط خاصی نبوده بدون وقفه قابل بهره برداری می باشد. همچنین قیمت تمام شده برق در نیروگاههای زمین گرمایی با برق تولیدی از سایر نیروگاههای متعارف( فسیلی ) قابل رقابت بوده و حتی از انواع دیگر انرژیهای نو بمراتب ارزانتر است.

تاریخچه انرژی زمین گرمایی در ایران :

در ایران از سال 1354 مطالعات گسترده ای بمنظور شناسایی پتانسیل های منبع انرژی زمین گرمایی  توسط وزارت نیرو با همکاری مهندسین مشاور ایتالیایی ENEL در نواحی شمال و شمال غرب ایران در محدوده ای به وسعت 260 هزار کیلومتر مربع آغاز گردید. نتیجه این تحقیقات مشخص نمود که مناطق سبلان، دماوند، خوی، ماکو و سهند با مساحتی بالغ بر 31 هزار کیلومتر مربع جهت انجام مطالعات تکمیلی و بهره برداری از انرژی زمین گرمایی مناسب می باشند. در همین راستا برنامه اکتشاف، مشتمل بر بررسیهای زمین شناسی، ژئوفیزیک و ژئوشیمیایی برنامه ریزی شد. در سال 1361 با پایان یافتن مطالعات اکتشاف مقدماتی در هر یک از مناطق ذکر شده، نواحی مستعد با دقت بیشتری شناسایی شده و در نتیجه در منطقه سبلان: نواحی مشکین شهر، سرعین و بوشلی، در منطقه دماوند ناحیه: نونال، در منطقه ماکو- خوی نواحی: سیاه چشمه و قطور و در منطقه سهند پنج ناحیه کوچکتر جهت تمرکز فعالیتهای فاز اکتشاف تکمیلی انتخاب شدند. پس از یک وقفه نسبتاً طولانی و با هدف فعال نمودن مجدد طرح، گزارشهای موجود مجدداً در سال 1369 توسط کارشناسان UNDPبازنگری شده و منطقه زمین گرمایی مشکین شهر بعنوان اولین اولویت جهت ادامه مطالعات اکتشافی معرفی شد. پیرو مطالعات ذکر شده پروژه انجام حفاری های اکتشافی ، تزریقی، توصیفی به منظور شناسایی بیشتر پتانسیل در منطقه سرعین مشکین شهر در سال تعریف 1381گردید که عملیات حفر اولین چاه زمین گرمایی نیز در همان سال آغاز گردید .فاز اول این پروژه در سال 1383 اتمام یافت که درمجموع سه حلقه چاه اکتشافی و دو حلقه چاه تزریقی در این مرحله حفر گردید و تست دوحلقه از سه حلقه چاه اکتشافی با موفقیت انجام گرفت که مهم ترین دستاورد این فاز از پروژه کسب دانش فنی مربوط به حفر چاههای زمین گرمایی بود . فاز دوم این پروژه در سال 1384 آغاز گردید. توانمندی های حاصله در کشور در حوزه انرژی زمین گرمایی:

در پروژه توسعه میدان زمین گرمایی و ساخت نیروگاه مشکین شهر مراحل حفاری چاهها،بهره برداری از چاه ها در دوره تست،ساخت دستگاههای مربوط به تست در کشور کاملا بومی شده و توسط متخصصان داخلی به انجام رسیده است.

همچنین در زمینه استفاده از پمپ های حرارتی زمین گرمایی تا کنون تکنولوژی نصب کویل های زمینی به صورت کامل و 100% در کشورمان ایران بومی شده است.

 

تاریخچه انرژی زمین گرمایی درجهان :

وجود کوههای آتش فشانی اولین نشانه وجود گرما درزیر زمین بود.

حفر اولین منابع زمین گرمایی در فاصله زمانی بین قرنهای  16و 17 میلادی

قرن هجدهم میلادی اولین اندازه گیریها در بلفورت فرانسه

اوایل قرن نوزدهم استخراج سیالات زمین گرمایی با هدف بهره برداری ا ز پتانسیل انرژی حرارتی در ایتالیا صورت گرفت.

1870: استخراج بخارات طبیعی آب با هدف بهره برداری از انرژی مکانیکی آن انجام شد.

1904:تولید برق از این انرژی در لاردرلو ایتالیا

1920:نخستین چاهها ژئو ترمال در ژاپن و کالیفرنیا به طور همزمان

1928:استخراج سیال زمین گرمایی برای تامین گرمایش منازل در ایسلند.

پس از جنگ جهانی دوم در سال 1958 نیوزلند بعنوان دومین کشور فعال در این زمینه اقدام به تولید برق از انرژی زمین گرمایی نمود. 

تاریخچه انرژی بادی

 آغاز استفاده از انرژی باد(1000 سال قبل از میلاد مسیح تا 1300 سال بعد از میلاد مسیح) 

تاریخچه انرژی بادی یک سیر تکاملی را به استفاده از قطعات سبک و ساده برای به حرکت درآوردن پره ها بوسیله نیروی درگ، به جای قطعات سنگین پیش گرفته است تا استفاده از قطعات سبک و مواد ایرودینامیکی پر بازده در دوران مدرن امروزی رواج پیدا کند.اما نباید اینگونه پنداشت که نیروی لیفت(نیرویی که باعث پرواز هواپیما می گردد) یک مفهوم جدید می باشد و برای باستانیان ناشناخته بوده است. اولین استفاده شناخته شده از انرژی باد مربوط به کاربرد در قایقهای بادی است و این تکنولوژی نقش بسیار مهمی در توسعه آسیابهای بادی دارد. ملوانان باستانی نیروی لیفت را می شناختند و روزانه از آن استفاده می کردند ولو اینکه هیچ توضیحی علمی برای آن نداشتند.اولین آسیابهای بادی برای آسیاب کردن غلات و پمپاژ آب به کار گرفته شده بودند و قدیمیترین مدل طراحی شده آن از نوع محور عمودی بوده که در طی سالهای 900-500 میلادی در ایران توسعه یافته است. ظاهرا اولین استفاده از این آسیابها برای پمپاژ آب بوده است ولی نحوه دقیق کار آن معلوم نیست زیرا هیچ گونه طراحی و یا نقاشی از این آسیابها موجود نیست.نخستین مستندات مربوط به طراحی این آسیابهای بادی نیز مربوط به ایرانیان می باشد. که پره های آن یا اصطلاحا بادبانهای آنها از جنس چوب و یا نی بوده که با تیرهای افقی به یک محور عمودی متصل می شدند مطابق شکل زیر:

آسیاب نمودن غلات اولین استفاده مستند شده و بسیار ساده آسیابهای بادی می باشد. به طوری که سنگ آسیاب به همان محور عمودی متصل می شده است. کلیه قسمتهای آسیاب بادی معمولا در داخل یک ساختمان محصور می شده اند و ورودی ساختمان در جهت وزش باد فضای بازی داشته تا باد بتواند به سمت داخل هدایت شود.

ادامه نوشته

انرژی هيدروژن و پيل سوختی

مجموعه‌ای از عوامل مختلف از جمله محدودیت منابع فسیلی، تأثیرات منفی زیست محیطی، بهره‌گیری از منابع هیدروکربنی، افزایش قیمت سوختهای فسیلی، منازعات سیاسی و تأثیرات آن بر روی ارائه انرژی پایدار از جمله دلایلی هستند که بسیاری از سیاستمداران و متخصصین مباحث انرژی و محیط زیست را در حرکت به سوی ایجاد ساختاری نوین مبتنی بر امنیت ارائه انرژی، حفظ محیط زیست، ارتقاء کارایی سیستم انرژی وادار نموده است. بر این اساس هیدروژن یکی از بهترین گزینه‌ها جهت ایفای نقش حامل انرژی در این سیستم جدید ارائه انرژی می‌باشد.

هیدروژن بعنوان فراوان‌ترین عنصر موجود در سطح زمین به روشهای مختلف قابل تولید می‌باشد. در یک سیستم ایده آل انرژی بر پایه هیدروژن با هدف تأمین امنیت ارائه انرژی، حفظ محیط زیست و ارتقاء کارایی سیستم انرژی، هیدروژن از الکتریسیته تولیدی از منابع تجدیدپذیر نظیر باد، خورشید، زمین گرمایی و نظایر آن تولید شده و پس از ذخیره سازی و انتقال به محل‌های مصرف، در کاربردهای مختلف از جمله تجهیزات الکترونیکی کوچک (میلی وات) ، صنعت حمل و نقل و صنایع نیروگاهی قابل بکارگیری است. با این رویکرد بسیاری بر این باورند که سوخت نهایی بشر هیدروژن بوده و بشر درآینده‌ای نه چندان دور عصر هیدروژن را تجربه خواهد نمود.

از جمله ویژگیهایی که هیدروژن را از سایر گزینه‎های مطرح سوختی متمایز می‎نماید، می‎توان به فراوانی، مصرف تقریباً منحصر به فرد، انتشار بسیار ناچیز آلایندهها، برگشت‌پذیر بودن چرخه تولید آن و کاهش اثرات گلخانه‎ای اشاره نمود. سیستم انرژی هیدروژنی بدلیل استقلال از منابع اولیه انرژی، سیستمی دایمی، پایدار، فناناپذیر، فراگیر و تجدیدپذیر می‎باشد و پیش بینی می‎شود که در آینده‎ا‎ی نه چندان دور تولید و مصرف آن بعنوان حامل انرژی به سراسر اقتصاد جهانی سرایت نموده و اقتصاد هیدروژنی تثبیت شود؛ با این وجود نباید انتظار داشت که هیدروژن در بدو ورود از نظر قیمتی بتواند با سایر حاملهای انرژی رقابت نماید. در آینده هیدروژن و پیلهای سوختی می‎توانند نقش محوری و کنترل کنندگی در آلودگی شهرها داشته باشند.عمل تبدیل انرژی شیمیایی موجود در هیدروژن به انرژی الکتریکی توسط پیل سوختی انجام می‌پذیرد که متناسب با کاربرد و خواص ساختاری آنها، پیل‌های سوختی خود به انواع مختلف تقسیم می‌شوند. در واقع اهمیت فناوری پیل سوختی در یک سیستم انرژی بر پایه هیدروژن (عصر هیدروژن)به گونه‌ای است که بسیاری آنرا به لوکوموتیو قطار توسعه عصر هیدروژن تشبیه نموده‌اند. علاوه بر فناوری پیل سوختی به عنوان مصرف کننده هیدروژن در عصر هیدروژن، فناوریهای تولید، ذخیره سازی، عرضه و انتقال هیدروژن نیز از اجزاء اصلی ساختار انرژی این عصر خواهند بود.

انرژی فتوولتاييک

پدیده فتوولتائیک:

به پدیده ای که در اثر آن و بدون استفاده از مکانیزم های مکانیکی انرژی تابشی به انرژی الکتریکی تبدیل شود را پدیده فتوولتائیک نامند. در واقع این پدیده از فرضیه ذره ای بودن انرژی تابشی بنا نهاده شده است. هر سیستمی نیز که از این خاصیت استفاده نماید را سیستم فتوولتائیک گویند. این مطلب در شکل(1) نشان داده شده است. سیستم فتوولتائیک انرژی موجود در نور خورشید را توسط سلولهای خورشیدی مستقیماً به برق از نوع DC تبدیل می کند. با استفاده از برق حاصله و بهره جویی از تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی موجود، می توان انرژی الکتریکی کلیه بارهای DC و AC را تأمین نمود.

                                                

       

                                                               مکانیزم سلول های خورشیدی

 

 

سیستم های فتوولتاییک از سه بخش اصلی تشکیل شده است :

 

1         - ماژول یا پنل های خورشیدی که مبدل انرژی تابشی خورشید به انرژی الکتریکی می باشد.

سلول های خورشیدی سیلیکونی را به سه دسته تقسیم می کنند: سیلیکون تک کریستالی سلیکون چند کریستالیسلیکون آمورف

ماده اصلی تشکیل دهنده بیشتر سلول های خورشیدی موجود در بازار را لایه نازک سیلیسیوم میباشد. بر طبق خواص فیزیکی نیمه هادی ها با آلائیدن ماده اصلی به اعمال ناخالصی از(نوعN) مانند فسفر و (نوعP) مانند بور به ماده اصلی، میدان الکتریکی در سطوح خارجی سلول، ایجاد می‏شود بر اساس قوانین حاکم بر فیزیک مواد تشکیل دهنده در برابر انرژی تابشی (نور خورشید) قادر به تولید جریان الکتریکی می باشد. جریان و ولتاژ خروجی این سلول ها DC می باشد. به مجموعه ای از این سلول ها که درکنار یکدیگر سری وموازی می گردند پنل یا ماژول فتوولتاییک گویند .

 

2     - قسمت واسطه یا بخش توان مطلوب، انرژی الکتریکی حاصل از سیستم های فتوولتائیک را بر اساس طراحی انجام شده، متناسب با نیاز مصرف کننده، مدیریت و القا می نماید . این تجهیزات عمدتا ازشارژ کنترل، باطری، اینورتر و... بر اساس نیازمصرف کننده و طبق نظر طراح سیستم، طراحی و مشخصات آن تهیه و تدوین می گردد

      3  - مصرف کننده یا بار الکتریکی ، کلیه مصرف کنندگان الکتریکی اعم از مصارف برق مستقیم (AC,DC) را متناسب با میزان مصرف شامل می گردد.

 

 

مراحل اصلی طرح :

 

                                                

عمده دلایل توجه به صنعت فتوولتاییک در یک دهه اخیر و رشد سالانه آن به شرح ذیل می باشد.

 

Ø       عدم نیاز به سوخت فسیلی و مشکلات سوخت رسانی بویژه در مناطق صعب العبور

Ø       قابلیت تولید در محل مصرف، کاهش و صرفه جویی در هزینه های انتقال و توزیع انرژی الکتریکی و عدم نیاز به شبکه سراسری برق

Ø       امکان نصب و راه اندازی در توان های مختلف، متناسب با نیاز مصرف کننده

Ø        طول عمر مناسب و سهولت در بهره برداری

Ø       امکان نصب بر نما و یا روی سقف خانه ها و توانایی ذخیره سازی انرژی در باطری

 

 

 

 

 

 

انواع روشهای استفاده از سیستمهای فتوولتائیک عبارتند از :

 

1.   سیستمهای متصل به شبکه سراسری برق(Grid Connected  )

 در این روش، انرژی الکتریکی حاصل از سیستم فتوولتائیک (با استفاده از تجهیزات الکتریکی مبدل جریان مستقیم به جریان متناوب، همچون اینورترهای متصل به شبکه و ...)مطابق ، با مشخصات سطح ولتاژ، اختلاف فاز، فرکانس و... شبکه سراسری به شبکه سراسری برق تزریق می گردد.

 

2.  سیستمهای مستقل از شبکه (Stand Alone  )

این نوع کاربرد، بدون نیاز به وجود شبکه سراسری برق قادر به تأمین انرژی الکتریکی مورد نیاز مصرف کننده می باشد. در این روش انرژی الکتریکی مورد نیاز با استفاده از پنلهای فتوولتائیک، سیستمهای ذخیره و کنترل، بعنوان یک واحد نیروگاهی با طول عمر مناسب 30 سال می تواند با قابلیت اطمینان بالا قابل نصب و راه اندازی می باشد.

•          روشنایی خورشیدی

•          سیستم تغذیه یک واحد مسکونی

•          سیستم پمپاژ آب توسط پمپهای خورشیدی

•          یخچالهای خورشیدی

•          سیستم تغذیه ایستگاههای مخابراتی

•          سیستم تغذیه ایستگاههای زلزله شناسی

•          نیروگاه فتوولتائیک

•        حفاظت کاتدیک و ...

 

 برآورد هزینه سیستم های برق خورشیدی

بالا بودن هزینه سرمایه گذاری اولیه در سیستم های برق خورشیدی(فتوولتائیک) مهمترین مسئله بر سر راه توسعه و ترویج آن می باشد. حمایت های دولتی و سیاست های تشویقی، توجه به امر تحقیق و توسعه زیرساختارها و... از جمله فعالیت هایی است که در کشورهای پیشرو ،در رشد این صنعت ، توسعه و ترویج بازار آن موثر بوده و راهگشای مفیدی در این خصوص خواهد بود.

ساختمان هوشمند

 

یک ساختمان هوشمند باید دارای سیستمی از اعصاب باشد که شامل حسگرها و تحریک کننده‌های تعبیه شده است که اطلاعات را در زمان درست و صحیح خود کنترل می‌کند. با این اوصاف، بنا می‌تواند به صورت ایستا یا حرکتی عمل کند. بنابراین تغییر یا عدم تغییر در ساختار درونی یا برونی بنا نمونه‌هایی از توانایی یک بنای هوشمند است. سیستم اعصاب بنا وظیفه یکپارچه کردن همه سیستم ها را بر عهده دارد تا ساختمان هوشمند شکلی انعطاف پذیر داشته باشد تا بتواند در مواجهه با تغییرات محیطی که در آن واقع شده است، کنش مناسبی داشته باشد. به عنوان یک انسان، کاربران بنا باید بتوانند بفهمند که بنا شاد است یا غمگین، ناخوش است یا سرحال. از سویی دیگر بنا نیز باید توانایی درک حال کاربرانش را داشته باشد تا بر طبق حال آنها عمل کند.

ادامه نوشته

معماری پایدار

کاربرد مفاهیم پایداری و اهداف توسعه پایدار در جهت کاهش اتلاف انرژی وآلودگی محیط زیست در معماری،مبحثی به نام «معماری پایدار»را به وجود آورده است.در این نوع معماری،ساختمان نه تنها با شرایط اقلیمی منطقه خود را تطبیق می دهد،بلکه ارتباط متقابلی با آن برقرار میکند.بطوریکه بر اساس گفته ی ریچارد راجرز،«ساختمان ها مانند پرندگان هستند که در زمستان پرهای خود را پوش داده وخود را باشرایط جدید محیط وفق میدهندو بر اساس آن سوخت و سازشان را تنظیم میکنند»^[۱].

مهم‌ترین سرفصل‌های معماری پایدار را عناوین "معماری اکو - تک"، "معماری و انرژی" و "معماری سبز" تشکیل می‌دهد.[مفاهیم: توسعه پایدار چیست؟]

معماری پایدار - که در واقع زیرمجموعه طراحی پایدار است - را شاید بتوان یکی از جریان‌های مهم معاصر به حساب آورد که عکس‌العملی منطقی در برابر مسایل و مشکلات عصر صنعت به شمار می‌رود. برای مثال، ۵۰ درصد از ذخایر سوختی در ساختمان‌ها مصرف می‌شود که این به نوبه خود منجر به بحران‌های زیست محیطی شده و خواهد شد. بنابراین، ضرورت ایجاد و توسعه هرچه بیشتر مقوله پایداری در معماری بخوبی قابل مشاهده است.

معماری پایدار، مانند سایر مقولات معماری، دارای اصول و قواعد خاص خود است و این سه مرحله را در برمی‌گیرد:

صرفه جویی در منابع، طراحی برای بازگشت به چرخه زندگی و طراحی برای انسان که هرکدام آنها استراتژی‌های ویژه خود را دارند.

شناخت و مطالعه این تدابیر، معمار را به درک بیشتر از محیطی که باید طراحی آن را انجام دهد، می‌رساند.

مرحله صرفه جویی در منابع (Economy of Resources):

این اصل از یک سو به بهره‌برداری مناسب از منابع و انرژی‌های تجدیدناپذیر [مفاهیم: انرژی تجدیدپذیر چیست؟] مانندسوخت‌های فسیلی، در جهت کاهش مصرف می‌پردازد و از سوی دیگر به کنترل و به کارگیری هرچه بهتر منابع طبیعی به عنوان ذخایری تجدید پذیر و ماندگار توجه جدی دارد.

به عنوان مثال، یکی از منابع سرشارو نامیرا، انرژی حاصل از نور خورشید است که امروزه توسط تکنولوژی فتوولتاییک برای فراهم کردن آب و برق مصرفی در ساختمان، از آن استفاده می‌شود.

برای کنترل منابع، سه نوع استراتژی می‌تواند مورد توجه قرارگیردکه شامل حفظ انرژی، حفظ آب و حفظ مواد است. همان گونه که مشاهده می‌شود، تمرکز براین سه منبع، به دلیل اهمیت آنها در ساخت و اداره ساختمان است.

مرحله طراحی برای بازگشت به چرخه زندگی

(Life Cycle Design)

دومین اصل از معماری پایدار بر این فکر و یا نظریه استوار شده است که ماده از یک شکل قابل استفاده تبدیل به شکل دیگری می‌شود، بدون اینکه به مفید بودن آن آسیبی رسیده باشد.

از سوی دیگر به‌واسطه این اصل، یکی از وظایف طراح، جلوگیری از آلودگی محیط است.

این نظریه برای رسیدن به این منظور در سه مرحله، ساختمان را مورد بررسی قرار می دهد. این مراحل به ترتیب عبارتند از:

مرحله پیش از ساخت، مرحله در حال ساخت و مرحله پس از ساخت.

باید توجه داشت که این مراحل به یکدیگر مرتبط بوده و مرز مشخصی بین آنها وجود ندارد. برای مثال، می توان از مواد بازیافتی در مرحله پس از ساخت یک ساختمان به عنوان مصالح اولیه در مرحله ساخت ساختمانی دیگر استفاده کرد.

مرحله طراحی برای انسان (Humane Design):

اصل طراحی برای انسان، آخرین و شاید مهمترین اصل از معماری پایدار است. این اصل ریشه در نیازهایی دارد که برای حفظ و نگهداری عناصر زنجیره ای اکوسیستم لازم است که آنها نیز به نوبه خود بقای انسان را تضمین می کنند.

این اصل دارای سه استراتژی نگهداری از منابع طبیعی، طراحی شهری-طراحی سایت و راحتی انسان است که تمرکزشان بر افزایش همزیستی بین ساختمان و محیط بیرون از آن و بین ساختمان و افراد استفاده کننده از آنهاست.

در واقع می‌توان گفت که برای رسیدن به معماری پایدار، طراح باید این مراحل و اصول را که تعریف کننده یک چارچوب اصلی برای طرحی پایدار است را در طرح خود لحاظ و برحسب مورد ترکیب و متعادل کند.

اهداف معماری پایدار را میتوان این گونه برشمرد: اهمیت دادن به زندگی انسان ها و حفظ و نگهداری از آن در حال و آینده،کاربرد مصالحی که چه در هنگام تولید ویا کاربری و حتی تخریب با محیط خود همگن و پایدار باشند،حداقل استفاده از انرژی های سوختی و حد اکثر بکارگیری انرژی های طبیعی،حداقل تخریب محیط زیست،بهبود فیزیکی و روانی زندگی انسان هاو کلیه ی موجودات زنده . هماهنگی با محیط طبیعی. بر این اساس اصولی که باید در این معماری به کار بست شامل موارد زیر است: -ادراک حس مکان،فضای هستی و عدم مزاحمت درآن -استفاده از انرژی های طبیعی،مانند انرژی خورشیدی و بادو ... -کاربرد مصالح طبیعی و بومی،قابل بازیافت و بادوام. -جمع آوری و استفاده از آب بویژه آب باران و بهره گیری از آب دریاچه ،دریا و ... -عایق بندی حرارتی،صوتی وایزوله مناسب ساختمان. -قابلیت تهویه ی طبیعی به کمک سقف و ... -نور گیری صحیح و طراحی صحیح بازشوها.^[۲]

نمونه معماری پایدار؛ برج هرست (Hearst tower):

این ساختمان درنیویورک قراردارد که توسط نورمن فاستر، معمار بسیارمعروف، طراحی شده و نمونه‌ای بارز از یک بنای پایداراست.

معمار با انتخاب طرحی منحصر بفرد برای این بنا، موجب کاهش ۲۰ درصدی فولاد مصرفی در ساخت آن شده است. همچنین، ساختمان مجهز به سنسورهای حساس به نور خورشید برای تنظیم روشنایی لازم درفضاهای داخلی است.

این ساختمان به دلیل اینکه دربیشتراوقات سال از هوای خارج از ساختمان به عنوان تهویه مطبوع استفاده می‌کند، ۲۲ درصد دی‌اکسیدکربن کمتر وارد هوا می‌کند.

پانویس

1. ↑ محمودی،محمد مهدی .توسعه ی مسکن همساز با توسعه ی پایدار.تهران:انتشارات دانشگاه تهران،
2. ↑ گرجی مهلبانی،یوسف.و یاران،علی.راهکارهای معماری پایدار گیلان بهمراه قیاس با معماری ژاپن،نشریه ی هنرهای زیبا،شماره ۴۱،بهار۱۳۸۹

منابع

• محمودی،محمد مهدی .توسعه ی مسکن همساز با توسعه ی پایدار.تهران:انتشارات دانشگاه تهران
• گرجی مهلبانی،یوسف.و یاران،علی.راهکارهای معماری پایدار گیلان بهمراه قیاس با معماری ژاپن،نشریه ی هنرهای زیبا،شماره ۴۱،بهار۱۳۸۹

نگاهی کوتاه به معماری پایدار و اهداف آن Sustainable

معماری پایدار یکی از جریان مهم معماری معاصر است .جریانی که عکس العملی منطقی در برابر مسائل و مشکلات به وجود آمده عصرنفت و مواد شیمی به شمار می رود . همان گونه که می دانید با انقلاب صنعتی و پیشرفت های فنی و تکنولوژی درعصر معاصر ، باعث شد که تا معماری بومی و طبیعت و محیط اقلیم و محیط پیرامون خود شکل می گرفت وبایکدیگر همسازوهمرنگ می شد و به دست فراموشی سپرده  شود . معماری مدرن نیز که زاده این تحولات بود، به طور کل بستر شکل گیری معماری را نادیده گرفت . واستفاده آسان و راحت ازسوخت های فسیلی به دلیل پیشرفت های عظیم علم دراستخراج وپالایش آنها باعث آلودگی محیط زیست و نابودی 27000 گونه حیات زیستی در سال یعنی هرروز 74 تعداد و هر ساعت 3 می شود و مشکل دوم این سوخت ها ، محدود بودن آنها و روبه اتمام بودن آنها باعث شد تا دردهه 80 توسعه پایدارمطرح گردید . طراحی توسعه پایدار و طراحی پایدار به خاطر توسعه انسان مدارانه وانسان گرایانه ارزش واعتباری خاص یافت . ( گرم شدن کره زمین و نازک شدن لایه ازن به علت استفاده از آلاینده ها وافزایش آلودگی محیط زیست).

انرژی خورشیدی

1-    راهکارهای استفاده از انرژی خورشیدی: 

1-    شیمی خورشیدی       2-  برق خورشیدی          3-  گرمای خورشیدی

انواع سیستم های خورشیدی در ساختمان :

الف- سیستم فتوولتائیک : سیستمی ا ست که درآن انرژی خورشید بدون بهره گیری از مکانیزمهای متحرک و شیمیایی ،به انرژی الکتریکی تبدیل می شود که این انرژی را فتولتائیک می گویند .

ب- سیستم های حرارتی وبرودتی : شامل سیستم های تهیه آب گرم – گرمایش و سرمایش – تهیه آب شیرین – سیستم انتقال و پمپاژ – سیستم تولید فضای سبز «گلخانه » خشک کن ها – اجاق های خورشیدی – سیستم های سرد سازی – برج های نیرو – نیرو گاههای خورشیدی .

مزایا : 1- گاز Co₂ وگازهای آلاینده و مضر برای اتمسفر تولید نمی کند . 2- زباله و بقایای مشکل آفرین تولید نمی کند.  3- پایان ناپذیرند      4- استفاده به صورت منطقه ای . 5- قطع وابستگی به انرژی دیگر .

روشهای دریافت انرژی :

1-    انفعالی ( غیر فعال یا ایستا )                 2-  فعال

سیستم انفعالی(غیرفعال) : کیفیت وچگونگی معماری ساختمان به دریافت وذخیره انرژی خورشید بستگی دارد . در روش  غیرفعال گرم کردن ساختمان بطور طبیعی مثل خورشید انجام می گیرد بدون سوخت فسیلی یا دیگر سوختها و نورکافی طبیعی گرم می شود.

سیستم فعال : در این روش باید از گردآوری های خورشیدی و یک منبع انرژی دیگر جهت تهیه و انتقال سیال گرم شده به داخل ساختمان استفاده کرد.

روشهای گرمایش ساختمان به روش غیر فعال :

A- دریافت مستقیم          B- غیرمستقیم           C- دریافت ایزوله شده

تعریفA –  دریافت مستقیم از خورشید ونفوذ به داخل فضاها

تعریفB- غیر مستقیم : به کار گیری برخی مصالح ذخیره حرارتی « مانند دیوار ترومب» ، که تابش خورشید  را جمع کرده و پخش می کند .در نتیجه از طریق هدایت ، تابش ، همرفت انرژی منتقل می شود .

تعریفC- سیستم ایزوله : تابش خورشید را دریک محفظه ای که به طور انتخابی می تواند به بقیه فضاهای خانه باز یا بسته جمع آوری می کنند.

تکنیک های ویژه دریافت خورشیدی غیرفعال : نسبت به اقلیم و موقعیت ساخت متفاوت است، که به شرح ذیل است؛

1-    آغاز کار به کارگیری استراتژی طرح مصرف انرژی بهینه .

2-    جهت دهی راستای محور طولی خانه به صورت شرقی / غربی .

3-  ساختن سایه اندازهای جبهه جنوبی به نحوی که سایه اندازی پنجره رادر تابستان و بالعکس در زمستان .

4-    افزودن جرم حرارتی در دیوارها یا کف ها به منظور افزایش ذخیره گرمایی .

5-    استفاده از تهویه طبیعی جهت کاهش یا حذف نیازهای سرمایشی .

6-    استفاده ازنور جهت تامین نور پردازی طبیعی .

7-  جهت یابی و برآوردنوع پنجره انتخابی جهت بهینه سازی کسب گرما در زمستان و کمینه کردن کسب گرما در تابستان برای هراقلیم .

نورگیری ازخورشید برای استفاده از انرژی خورشیدی :

1-    کشیدگی ساختمان در جنوب باشد و حداکثر انحراف از جنوب 25 درجه باشد.

2-    بهتراست کشیدگی ساختمان شرقی – غربی باشد ( طول دیوار جنوبی زیاد می شود ).

3-    بهتر است ورودی درشمال باشد تا نیازی به سایه بان نباشد .

4-    شکستی در طراحی ها باعث ایجاد سایه یا انعکاس بد نور می شوند.

توسعه پایدار و ارتباط آن با معماری پایدار

توسعه پایدار توسعه ای کیفی و متوجه کیفیات زندگی است وهدف از آن بالا بردن سطح زندگی برای آیندگان است .

توسعه پایدار دارای سه حیطه در مضامین عمیقی است :                                               

  1- پایدار محیطی   2- پایداری اقتصادی     3- پایداری اجتماعی  

پایداری محیطی با هدف حفظ محیط زیست برموارد زیر تاکید دارد :

1-    کاهش اتلاف و پخش انرژی در محیط

2-    کاهش تولید تاثیر گذارنده ها بر سلامت انسان

3-    استفاده از مواد قابل بازگشت به چرخه طبیعت

4-    رفع سموم مواد

5-    استفاده ازمصالح تجدید پذیر

6-    حفاظت و عرضه انرژی وبازیافت کامل آن بدون ایجادآلودگی

و اصل طراحی پایدار بر این نکته استوار است که ساختمان ، جزئی کوچک از طبیعت پیرامونی است و باید به عنوان بخشی از اکو سیستم عمل کند و در چرخه حیات قرار گیرد.

بدون تردید کیفیت مطلوب در طراحی پایدار بدون توجه به طبیعت و  نورگیری مناسب فضاها وتهویه مطبوع فراهم نمی آید و لذا ساختن با کیفیت بالا و استفاده از مصالحی با قابلیت ماندگاری طولانی نیز باید در نظر گرفته شود .

در سال 1386 توسط کمیته جهانی گسترش محیط زیست تحت عنوان رویارویی با نیازهای عصر حاضر بدون به مخاطره انداختن منابع نسل آینده برای مقایسه با نیازها یشان مطرح شد وهرروز برابعادش و دامنه اش افزوده شد .

معماری پایدار ترکیبی از چند ارزش مهم است : 1- زیبایی شناسی    2- محیط     3- اجتماع     4- سیاست    5- مقاومت و پایداری و طول عمر بنا    6- مصالح مناسب      7- کانسپت و ایده وابسته به محیط

وظیفه ای بس حساس دراین خصوص برعهده معماران است. مهمترین سرفصل های آن عبارتند از:

1- معماری اکو – تک    2- معماری وانرژی   3- معماری سبز

طراحی پایدار همکاری متفکرانه مهندسین معمار با مهندسین تاسیسات مکانیکی و الکتریکی و سازه است .

بررسی معماری پایدار در شهر یزد

ساختار کلی شهر : قسمت قدیمی شهر یزد که تحت حفاظت قرار گرفته، ساختاری چنان منسجم دارد که در هیچ جای دیگری مشابه آن را نمی توان یافت. ساختار منسجمی از کوچه های باریک و دیوارهای بلند که عابران و رهگذران را از تابش مستقیم نور خورشید در فصل تابستان، و وزش بادهای سرد در زمستان، در امان نگاه می دارد. علاوه بر این، بازار سرپوشیده، کاروانسراها، قلعه ها، آب انبارها و بادگیرها نیز از شاخصه های برجسته معماری یزد است که آن را از شهرهای دیگر متمایز می کند.

 

ساختار یا ساختمان خانه ها : در شهر یزد، تمام خانه ها از مصالحی چون کاهگل و خشت خام ساخته شده و مشتمل است بر دیوارهای بسیار بلند و سربرکشیده که مانع تابش مستقیم اشعه خورشید در تابستانند. همچنین اتاقی بزرگ به نام تالار، که یک سوی آن باز و کاملا رو به فضای بیرونی است و غالبا به هنگام عصر مورد استفاده قرار می گیرد، چرا که تالار همیشه در آن بخش از منزل که مستقیما در جهت غروب آفتاب (مغرب) است جای دارد، و اتاق ها همگی در سمت دیگری از خانه ساخته می شوند. استخر آب که به آن "حوض" می گویند، درست در وسط حیاط جای دارد و به راحتی از تمام اتاق ها و یا تالار خانه، قابل مشاهده است. همچنین اتاقی نیز در جلوی تالار قرار دارد که به راحتی در معرض تابش نور خورشید قرار داشته و در زمستان، محل گرمی است که مورد استفاده بسیار قرار می گیرد.

و اما کلاه فرنگی، که آن نیز بخشی دیگر از خانه های یزد است و غالبا برای صرف ناهار، عصرانه و یا خواب سبک بعد از ظهرهای تابستانی، مورد استفاده قرار می گیرد. نوعی خاص از کلاه فرنگی (بنایی شبیه به کلاه کابویی) درست در وسط سقف منزل تعبیه می شود که سبب هدایت باد از هر شش جهت به درون خانه می گردد . این نوع کلاه فرنگی ها کاملا از بادگیرها که بعدا به آنها نیز خواهم پرداخت متفاوتند، ‌اگر چه آنها نیز از ناحیه کف منزل، چیزی شبیه به "کلاه کابوها" به نظر می رسند.

اکنون به زیر زمین در خانه های یزد می پردازیم که در تمامی خانه های قدیمی، مورد استفاده بسیار بوده و هست چرا که از نظر دما، حدود، ۲۰ درجه خنک تر از بخش های فوقانی منزل بوده و هم از این روست که بیشتر مردم، حتی در حال حاضر نیز برای فرار از شدت گرما، به زیرزمین ها روی می آورند، چرا که زیرزمین ها نوعی یخچال های طبیعی در عمق خاک هستند که قدری گودتر از زمین، حفر و ساخته شده و به منظور ذخیره سازی و نگاهداری میوه جات و غذاهای فاسد شدنی که نگهداری آنها مستلزم درجه حرارت بسیار پایین است، مورد استفاده قرار داشته و هنوز هم در میان بسیاری از مردمی که در بخش های قدیمی شهر مسکن دارند، مورد استفاده است.

بررسی معماری پایدار در ایران

هنر معماری در ایران از سابقه ای کهن برخوردار است و در هر زمان دستهای توانا، ذهن خلاق و ذوق و سلیقه مردم هنر دوست این سرزمین، پدیده های شگرفی بوجود آورده که در بسیاری از موارد، اصول آن ریشه هنر معماری جهان شده است. پاره ای از این آثار در گوشه و کنار کشور پهناور ایران حکایت از معماری باشکوه ادوار هزارساله را در قامت های استوار بناها نگهداری میکنند. در معماری سنتی ایران بناها با توجه به هویت و فرهنگ ایرانی و قومی شکل گرفته اند و هیچگاه ترکیب و معماری بنا بر خلاف باور های فرهنگی، دینی و قومی مردم آن ناحیه نبوده است. حتی تزیینات بکار برده شده نیز که از ارکان فرعی معماری بشمار می آیند، از این قاعده مستثنا نبوده اند. در این بناها، ضمن حفظ هویت های فرهنگی در ساخت وساز، همواره پنج اصل مردم واری, پرهیز از بیهودگی, درونگرایی, نیایش و استفاده از مصالح بوم آورد (اصول کلی معماری ایرانی مطرح شده توسط استاد پیرنیا) رعایت شده است. بنابراین با استفاده از مصالح موجود در محیط و استفاده خردمندانه از زمین و محیط، ساخت وساز این خانه ها نیز در نهایت دقت و توجه بوده و از جنبه اقتصادی نیز با توجه به باورهای دینی و فرهنگی در خلوگیری از اسراف، نهایت دقت وکوشش به عمل می آمده است تا کار و هزینه اضافی بر صاحب کار تحمیل نشود.

ادامه نوشته

معماری پایدار

کاربرد مفاهیم پایداری و توسعه پایدار در معماری مبحثی به نام معماری پایدار را به‌ وجود آورده است

که مهم‌ترین سرفصل‌های آن را عناوین "معماری اکو - تک"، "معماری و انرژی" و "معماری سبز" تشکیل می‌دهد

چارلز جنکز در آخرین فصل کتابش این مسئله را خاطر نشان می‌سازد که نابودی زمین توسط ما منجر به نابودی 27000 گونه زیستی در یکسال می‌شود یعنی هفتاد و چهار انقراض در یک روز و یا سه نابودی در یک ساعت! مدارک جدیدتری براساس مجله تایم مورخ 31 ژانویه 2000، این تعداد را بالاتر نشان می‌دهد یعنی صدها انقراض در یک روز! 

گرم شدگی کره زمین، نازک شدن لایه ازن بعلت استفاده از انواع آلاینده ها، افزایش آلودگی محیط زیست و انقراض گونه‌های زیستی همه و همه با هم می‌آمیزند تا ضرورت بوم شناسی و مسائل زیست محیطی را برای آینده قابل پیش‌بینی گردانند. بطوریکه پیشی گرفتن خاکستری در برابر جهان سبز آینده، قابل تأمل ترین مسئله قرن حاضر به شمار می آید. 

در این میان توسعه به عنوان یکی از بزرگترین عوامل تغییر محیط زیست و به تبع آن ساخت و ساز که جزو صنایع بزرگ در استخدام نیروی انسانی (صدها هزار کارگران ساختمان و فنون مربوطه)، باعث از بین بردن زمین‌های کشاورزی، فرسایش خاک و آلوده کننده محیط زیست و به مخاطره انداختن سلامتی و بهداشت مردم است و بر بحران انرژی دامن می زند. بحرانی که در اواسط دهه 1965 با افزایش میزان آلودگی محیط زیست هشداری به جهانیان محسوب شد، سبب تشکیل گروههای طرفدار محیط زیست که از حامیان محیط زیست در جهان بودند گردید و مفهوم گسترده ای تحت عنوان پایداری را پی گیری نمود.

اصطلاح پایداری (sustainable) برای نخستین بار در سال 1986 توسط کمیته جهانی گسترش محیط زیست تحت عنوان (رویارویی با نیازهای عصر حاضر بدون به مخاطره انداختن منابع نسل آینده برای مقابله با نیازهایشان) مطرح شد و هرروز بر ابعاد و دامنه آن افزوده می شود تا استراتژیهای مناسبی پیش روی جهانیان قرار گیرد. 

در این جهان، معماران نیز همسو با سایر دست اندرکاران در پی یافتن راهکارهای جدیدی برای تأمین زندگی مطلوب انسان بوده اند. بدیهی است که زندگی، کار، تفریح، استراحت و ... همه و همه فعالیت هایی می باشند که در فضاهای طراحی شده توسط معماران صورت پذیرفته و از آنجا که نقاط ضعف و قوت یک ساختمان بر زیست بوم جهان تاثیر مستقیم خواهد داشت، وظیفه ای بس حساس در این خصوص بر عهده معماران می باشد. کاربرد مفاهیم پایداری و توسعه پایدار در معماری، مبحثی به نام «معماری پایدار» آغاز نموده اند که مهترین سرفصلهایی آن با عنوان "معماری اکوـ تک"، "معماری و انرژی ـ معماری سبز" ایجاد می گردد. 

ادامه نوشته

ماسوله، نمادی از معماری پایدار

شهر ماسوله در غربی ترین قسمت گیلان قرار گرفته است.منطقه ای که ماسوله در ان واقع شده است منطقه ای کوهستانی است. ماسوله در دامنه کوهی با شیب زیاد قرار گرفته است.علاوه بر شیب شمال-جنوبی دو شیار نیز شیب شرقی-غربی یه شهر داده اند. ارتفاع از بلندترین نقطه تا پایین ترین قسمت ان حدود 100 متر می باشد. تعداد خانه ها در این شهر حدود 700 خانه می باشد و قدمت آن تقریبا به قرن9 می رسد.

اقلیم ماسوله
ماسوله بین دو شهر رشت وزنجان واقع شده است که شهر رشت دارای اقلیم دارای اقلیم معتدل ومرطوب وشهر زنجان دارای اقلیم سرد می باشد. بنابراین اقلیم ماسوله تلفیقی از این دو اقلیم است. ماسوله زمستانهای بسیار سرد وتابستانهای معتدل دارد.در عین حال آفتاب تابستانی ان سوزنده است.

ادامه نوشته

انرژی زمين گرمايي

انرژی زمین‌گرمایی انرژی حرارتی موجود در پوسته جامد زمین می‌باشد. این انرژی در امتداد مرزهای صفحات تکتونیکی، در نواحی شناخته شده آتشفشانی و زلزله‌خیز که دارای شکستگیها و گسلهای فراوانی هستند، از تمرکز بیشتری برخوردار است. بطورکلی هرچه از سطح زمین به سمت عمق پیش برویم، درجه حرارت افزایش می‌یابد و بطور متوسط به ازاء هر 100 متر عمق، 3 درجه سانتی‌گراد دما بالا می‌رود. به عبارت دیگر در عمق 2 کیلومتری سطح زمین، درجه حرارت حدود ^°C 70 می‌باشد اما در بعضی نقاط، فعالیتهای تکتونیکی باعث جاری شدن گدازه‌های داغ یا مذاب به سمت سطح‌زمین و در نهایت تشکیل منابعی با درجه حرارت بالا در سطح قابل دسترس از زمین می‌شود.

انرژی زمین‌گرمایی در واقع انرژی تجدیدپذیری است که از گرمای ماگمای داغ و تخریب مواد رادیواکتیو موجود در اعماق زمین بدست می‌آید. با قرار گرفتن لایه‌های حاوی منابع آبهای زیرزمینی در جوار لایه‌های حاوی گدازه‌های داغ، حرارت به منبع آب زیرزمینی منتقل شده و سپس این منابع آب‌داغ یا از طریق گسلها و شکستگیهای فراوان و مرتبط به هم مستقیماً بصورت چشمه‌های طبیعی آب یا بخارداغ و بعضاً در فشارهای بالای مخازن بصورت آبفشان و یا فومرول (دودخان) در سطح زمین ظاهر می‌شوند و یا اینکه از طریق حفاری چاههای اکتشافی، می‌توان به آب یا بخارداغ محصور در اعماق دسترسی پیدا کرد و از آن در تولید برق بهره‌برداری نمود. البته پس از استحصال حرارت از آب‌داغ، آب‌سرد باقی مانده از طریق چاه تزریقی وارد زمین شده و این چرخه مجدداً تکرار می‌شود.

شایان ذکر است که نباید از انرژی زمین‌گرمائی بیش از مقدار بازیابی آن بهره‌برداری کرد تا عواقب زیست‌محیطی منفی در پی نداشته باشد. بهره‌برداری از انرژی زمین‌گرمائی اندیشه جدیدی نیست و از ابتدای قرن حاضر تلاشهای زیادی به منظور تبدیل این انرژی به برق صورت گرفته است اما انگیزه واقعی بهره‌برداری از این نوع انرژی به بعد از سالهای 1974-1973 بر می‌گردد.

در سیستم زمین‌گرمائی هیدروترمال اساس کار مشابه صنعت نفت می‌باشد. بدین معنی که در مناطقی از زمین مخازن آب‌داغی وجود دارد که می‌بایست اکتشاف و استخراج گردد. آب‌داغ استخراج شده بسته به کیفیت منبع و دمای آب و فشار مخزن می‌تواند جهت تولید برق یا کاربردهای گرمایشی استفاده شود. در حال حاضر مخازن زمین‌گرمائی به سه گروه تقسیم‌بندی می‌شوند:

 

1-       دسته اول: مخازن دما بالا با دمای بالاتر از ^°C 150 که مناسب برای تولید برق با تکنیکهای معمولی می‌باشد.

2-       دسته دوم: مخازن با دمای بین 100 الی ^°C 150 که مناسب برای تولید برق با تکنیکهای پیشرفته‌تر باینری هستند.

3-       دسته سوم: مخازن دما پائین با دمای کمتر از ^°C 100 که برای کاربردهای مستقیم مناسب می‌باشند.

 

در ایران نیز با مطالعات انجام شده از طریق چاه پیمایی 14 منطقه مستعد تعیین شده که تنها در یک منطقه اکتشاف با حفر سه حلقه چاه ظرفیت 250 MW بدست آمده است.

انرژی باد و امواج

به منظور شناخت دقیق محدودیتها، موانع و امکانات موجود در جهت استفاده از منابع انرژی در کشور، ضرورری است .میزان بهره برداری از پتانسیلهای موجود انرژی و روند تحولات حاملهای انرژیهای تجدیدپذیر در کشور نیز به روش علمی و دقیق محاسبه و ارزیابی گردد.

کشور ایران از لحاظ منابع مختلف انرژی یکی از غنی ترین کشورهای جهان محسوب می گردد، چرا که از یک سو دارای منابع گسترده سوختهای فسیلی و تجدید ناپذیر نظیر نفت و گاز است و از سوی دیگر دارای پتانسیل فراوان انرژیهای تجدید پذیر از جمله باد می باشد.

با توسعه نگرشهای زیست محیطی وراهبردهای صرفه جویانه در بهره برداری از منابع انرژیهای تجدید ناپذیر، استفاده از انرژی باد در مقایسه با سایر منابع انرژی مطرح در بسیاری از کشورهای جهان رو به فزونی گذاشته است. استفاده از تکنولوژی توربینهای بادی به دلایل زیر می تواندیک انتخاب مناسب در مقایسه با سایر منابع انرژی تجدید پذیر باشد :

قیمت پایین توربینهای برق بادی در مقایسه با دیگر صور انرژیهای نو

کمک در جهت ایجاد اشتغال در کشور

 عدم آلودگی محیط زیست در کشورهای پیشرفته نظیر آلمان، دانمارک، آمریکا،اسپانیا، انگلستان، و بسیاری کشورهای دیگر، توربینهای بادی بزرگ و کوچک ساخته شده است و برنامه هایی نیز جهت ادامه پژوهشها و استفاده بیشتر از انرژی باد جهت تولید برق در واحدهایی با توان چند مگاواتی مورد مطالعه می باشد

در ایران نیز با توجه به وجود مناطق بادخیز طراحی و ساخت آسیابهای بادی از 2000 سال پیش از میلاد مسیح رایج بوده و هم اکنون نیز بستر مناسبی جهت گسترش بهره برداری از توربینهای بادی فراهم می باشد.مولدهای برق بادی می تواند جایگزین مناسبی برای نیروگاه های گازی و بخاری باشند. مطالعات و محاسبات انجام شده در زمینه تخمین پتانسیل انرژی باد در ایران نشان داده اند که تنها در 26 منطقه از کشور( شامل بیش از 45 سایت مناسب) میزان ظرفیت اسمی سایتها، با در نظر گرفتن یک راندمان کلی 33%، در حدود 6500 مگاوات می باشد و این در شرایطی است که ظرفیت اسمی کل نیروگاه های برق کشور، (در حال حاضر) 34000 مگاوات می باشد. در توربینهای بادی، انرژی جنبشی باد به انرژی مکانیکی و سپس به انرژی الکتریکی تبدیل می گردد.

استفاده فنی از انرژی باد وقتی ممکن است که متوسط سرعت باد در محدوده 5/ الی 25/ باشد. پتانسیل قابل بهره برداری انرژی باد در جهان 110 اگاژول (هر اگاژول معادی 1018ژول) برآورد گردیده است که از این مقدار 40 مگاوات ظرفیت نصب شده تا اواخر سال 2003 میلادی(1382 ه.ش.) در جهان می باشد.

از مزایای استفاده از این انرژی عدم نیاز توربین بادی به سوخت، تامین بخشی از تقاضاهای انرژی برق، کمتر بودن نسبی انرژی باد نسبت به انرژی فسیلی در بلند مدت، تنوع بخشیدن به منابع انرژی و ایجاد سیستم پایدار انرژی، قدرت مانور زیاد در بهره برداری( از چند وات تا چندین مگاوات) ، عدم نیاز به آب و نداشتن آلودگی محیط زیست می باشد.

انرژی خورشیدی

انرژی خورشیدی عظیم ترین منبع انرژی در جهان است. این انرژی پاک، ارزان و بی پایان بوده و در بیشتر مناطق کره زمین قابل استحصال می باشد. محدودیت منابع فسیلی و پیامدهای حاصل از تغییرات زیست محیطی و آب و هوای جهانی، فرصتهای مناسبی را برای رقابت انرژی خورشیدی با انرژیهای فسیلی خصوصا در کشورهایی با پتانسیل بالای تابش ایجاد نموده است.

سیستمهای انرژی خورشیدی، فنآوریهای جدیدی هستند که برای تامین گرما، آب گرم، الکتریسیته و حتی سرمایش منازل مسکونی، مراکز تجاری و صنعتی بکار می روند.

فنآوریهای حرارتی خورشیدی به دو بخش نیروگاههای حرارتی خورشیدی و کاربردهای غیر نیروگاهی سیستمهای خورشیدی تقسیم بندی می شوند.

نیروگاههای حرارتی خورشیدی از تابش مستقیم خورشید (DNI) استفاده می کنند. این بخش از تابش خورشید توسط ابرها، دود یا گرد و غبار منحرف نمی شود. بنابراین، نیروگاههای حرارتی- خورشیدی باید در مناطقی که از تابش مناسب خورشید برخوردار هستند ساخته شوند. سایتهای مناسب برای ساخت نیروگاههای خورشیدی از تابش خورشید 2000 کیلوات ساعت بر هر متر مربع (kWh/m²y) سالانه برخوردار هستند، مناطق مناسب تر جهت احداث این نوع نیروگاهها از تابشی بیش از 2800 کیلوات ساعت بر هر متر مربع (kWh/m²y) سالانه برخوردار هستند. به طور معمول نقاطی برای این سایتها مناسب هستند که آب و هوا و گیاهان منطقه رطوبت و گرد وغبار زیادی را در اتمسفر ایجاد نمی کنند مانند استپها، بوته زار، صحراهای نیمه خشک و صحراها که به طور معمول در عرض جغرافیایی شمال یا جنوب کمتر از 40 درجه قرار دارند.

از مناطق مستعد می توان به جنوب غربی ایالات متحده آمریکا، کشورهای مدیترانه ای اروپا، خاور میانه و خاور نزدیک، ایران و صحراهای هند، پاکستان، چین و استرالیا اشاره نمود.

 

در بسیاری از مناطق جهان می توان با استفاده از تکنولوژیهای حرارتی-خورشیدی در مساحت یک کیلو متر مربع از زمین، 100 الی 300 گیگاوات ساعت الکتریسیته خورشیدی تولید نمود. این مقدار معادل تولید سالانه نیروگاههای متداول فسیلی، زغال سنگ یا گازی با ظرفیت 50 مگاوات در بار متوسط است.

 

 یک نیروگاه خورشیدی شامل تاسیساتی است که انرژی تابشی خورشید را جمع کرده و با متمرکز کردن آن، درجه حرارتهای بالا ایجاد می کند. انرژی جمع آوری شده از طریق مبدلهای حرارتی، توربین ژنراتورها و یا موتورهای بخار به انرژی الکتریکی تبدیل خواهد شد. نیروگاه های خورشیدی بر اساس نوع متمرکز کننده ها به سه دسته تقسیم می شوند:

 

ادامه نوشته

خانه هوشمند، ضرورتی برای فردا

خانه هوشمند در دنیا با نامهایIntelligent HouseیاSmart Home شناخته شده است. خانه ای که نسبت به شرایط محیطی خود و همچنین فرمانهای صاحب خانه بدلیل دارا بودن یک هوش مصنوعی ، می تواند عکس العمل نشان دهد و همچنین این هوش مصنوعی می تواند بصورت اتوماتیک برخی از کارها را انجام دهد .باید دقت داشت که در یک خانه مدرن هوشمند همه توانمندی های تکنولوژی در جهت کاهش خطر برق، افزایش ایمنی در برابر سرقت و نفوذ افراد غیر مجاز به خانه و امنیت در برابر حوادثی مانند آتش سوزی و ... در یک جمله در جهت افزایش ایمنی ، امنیت و آسایش انسان طراحی

شده است. سیستمی که یک خانه معمولی را تبدیل به خانه هوشمند می کندBMS یا سیستم جامع مدیریت ساختمان نام دارد. که امروزه در صنعت ساختمان جایگاه ویژه ای پیدا کرده و زمان آن فرا رسیده تا با استفاده از این سیستم سطح استاندارد اجرای برق پروژه ها را تغییر و کیفیت آنرا افزایش دهیم.

مقدمه:

مصرف انرژی در چند دهه اخیر به طور سرسام آوری افزایش یافته است. بعد از بحران انرژی سال 1974 که با بالا رفتن قیمت نفت خام و قیمت انرژی همراه بود، بطور کلی روند مصرف انرژی کمی تغییر کرد و کشورهای بدون نفت در مصرف آن بطور سیستماتیک تر عمل نمودند . به همین دلیل ممالک مصرف کننده انرژی برای جایگزینی انرژی های جدید و صرفه جویی در مصرف انرژی و استفاده بهتر از انرژی های موجود گام برداشته اند.

تا کنون اقدامات مفیدی در زمینه بهینه سازی مصرف انرژی در کشور به ثمر رسیده است . اما علیرغم موارد به انجام رسیده، همچنان پتانسیلهای بسیار گسترده ای برای بهینه سازی مصرف انرژی در کشور وجود دارد،  که در صورت بکارگیری راهکارهای مناسب، نتایجی همچون  کاهش سطح تقاضای انرژی و محدود شدن نرخ رشد رو به افزایش ظرفیت سازی نیروگاهی ، بهبود الگوی تولید، مصرف و بهبود ضریب استفاده از سیستم موجود و آزاد سازی ظرفیت های عرضه برای حضور فعالتر در بازارهای بین المللی انرژی را  به دنبال خواهد داشت.

برای رسیدن به چنین هدفی، تولید کنندگان و نیز مصرف کنندگان انرژی نیازمند توانایی برای کنترل و مدیریت سیستم های انرژی بر خود میبا شند . باید خاطر نشان ساخت که تولید کنندگان انرژی ، نیازمند به اطلاعات کافی پیرامون الگوی مصرف خود میباشند تا بتوانند مدیریت موثر و لازم را داشته و همچنین بتوانند قیمت گذاری تولید انرژی و روند برنامه ریزی آن را از حداکثر به سطح متعادل برسانند و مصرف کنندگان نیز باید به میزان مصرف انرژسی خودشان پی ببرند تا بتوانند آن را کنترل کنند . از آنجایی که اتلاف انرژی در ایران در بخش ساختمان بیش از یک سوم انرژی مصرفی کشور را به خود اختصاص داده که به نظر میرسد ارزش آن به قیمت جهانی سالیانه بالغ بر شش میلیارد دلار میشود . لذا در این متن بیشتر بخش ساختمان مورد توجه قرار دارد و در خصوص ساختمانهای هوشمند و سیستم مدیریتی آنها مطالبی ذکر میگردد.

ادامه نوشته

ساختمان هوشمند

تکنولوژى ساختمان هوشمند امکانات متنوع و گسترده اى در اختیار مى گذارد که هر شخص نسبت به علاقه و سلیقه خود مى تواند از تمامى یا تنها بخشى از آن بهره مند گردد. با کمک این تکنولوژى تمامى وسایل و تجهیزات داخل ساختمان، بر حسب خصوصیات محل و نیاز استفاده کننده گان، توسط صفحه اى نمایش داده میشوند و از همانجا قابل کنترل و مدیریت هستند.

ویژگى منحصر به فرد این تکنولوژى، ایجاد هماهنگى و یکپارچه سازى بین کلیه سیستمهایى است که تاکنون به صورت منفرد استفاده میشده اند و بدین ترتیب در محدوده وسیعى امکان طراحى، نصب و استفاده میدهد. از فواید اصلى این تکنولوژى در کنار ایجاد راحتى و امنیت بیشتر، مى توان به صرفه جویى در مصرف انرژى اشاره کرد.

فلسفه اصلى تکنولوژى ساختمان هوشمند بر اساس محوریت بخشیدن به شخص استفاده کننده و نیازهاى او پایه ریزى شده، به درخواستهاى امروز و آینده پاسخى ساده و مناسب میدهد و قابلیت هماهنگ شدن با تکنولوژهاى بعدى را داراست.

 

 چه وسایل و تجهیزاتی قابل کنترل هستند؟

روشنایی

در ساختمان هوشمند منابع نور اعم از چراغ سقفی، دیواری، رومیزی، چراغهای رنگی تزئینی، فلورسنت و لامپهایLED همگی به تفکیک یا گروهی قابل کنترل هستند.با این روش میتوان بدون نیاز به سرکشی به تمامی چراغها از وضعیت تک تک آنها اطلاع حاصل نمود و آنها را "روشن-خاموش" یا "Dim" کرد. توضیح بیشتر ...

سیستم ایمنی

ساختمان هوشمند قابلیت مدیریت سیستم دزدگیر، دوربینهای مداربسته و حسگر اثر انگشت (Biometric System) را داراست. از مزیتهای اصلی میتوان دقت بالا، قابلیت کنترل از راه دور، امکان ارسال SMS بروی تلفن همراه ، منطقه بندی فضای تحت پوشش(Zone) و تشخیص دود و آب گرفتگی را نام برد. توضیح بیشتر ...

در، پنجره، پرده، کرکره و سایه بان

با یک لمس روی صفحه کنترل، پرده و کرکره (نصب شده در داخل یا خارج) و سایبان ها به سادگی قابل کنترل میباشند. هنگام ترک ساختمان با یک نگاه به صفحه نمایش از وضعییت باز و بسته بودن کلیه درها و پنجره ها آگاه شوید.کنترل در ها با استفاده از حسگر اثر انگشت و کارتهای مغناطیسی بصورت مرکزی، علاوه بر ایجاد ایمنی بیشتر امکان طبقه بندی و زمان بندی دسترسی به ساختمان را بوجود می آورد. توضیح بیشتر...

سیستمهای گرمایشی سرمایشی و تهویه مطبوع

در ساختمان هوشمند، میتوان دمای اتاقها را به تفکیک و به طبع نیاز تنظیم نمود.همچنین مشروط کردنِ رویه کار سیستم به حضور ساکنین در ساختمان تاثیر بسزایی در کاهش مصرف انرژی خواهد دارد. توضیح بیشتر...

Home Entertainment

در ساختمان هوشمند استفاده از آرشیو موسیقی و فیلم به طبع سلیقه شخصی و به تفکیک از هر اتاق امکان پذیر است. آرشیو موسیقی و فیلم شامل: DVD، CD، Radio، TV، DVB، Sound Box و ... که از آن در تمام اتاقهای ساختمان بدون نقل و انتقال دستگاه و یا حتی CD و DVD مورد نظر استفاده میشود. توضیح بیشتر ...

آیفون تصویری

با بصدا در آمدن آیفون، تصویر مراجع در صورت تمایل فقط روی صفحه نمایش مورد نظر و یا روی کلیه صفحات نمایشِ منعکس میشود. همچنین هنگامی که ساکنین در ساختمان حضور ندارند تصویر مراجع و زمان مراجعه ثبت شده و پس از بازگشت از آن مطلع خواهید شد.

سیستم آبیاری خودکار

آبیاری گل و گیاه، تنظیم فواره و آبشارهای مصنوعی از طریق صفحه کنترل به سادگی قابل کنترل میباشند. همچنین ساختمان هوشمند میتواند کنترل، آبیاری گل و گیاه در حیاط و یا داخل ساختمان را بطور خودکار طبق برنامه از پیش تعیین شده عهده دار شود. برای مثال هر غروب در صورت پایین تر بودن رطوب چمن از 33% سیستم آبیاری بشکل خودکار بکار می افتد.

کنترل تاسیسات استخر، سونا و جکوزی

در ساختمان هوشمند روشن کردن و تعیین حرارت سونا، اطلاع یافتن از زمان رسیدن سونا به دمای مطلوب، خودکار کردن تصفیه استخر و یا جکوزی همگی بسادگی امکان پذیر است.

سیستمهای ارتباطی (تلفن، پیامگیر، تلفن سانترال و اینترنت)

پشتیبانی از چند خط تلفن، پیامگیر، تلفن سانترال، سرویسCaller ID و Fax از ویژگیهای ساختمان هوشمند میباشند. همچنین در محیط تحت پوشش میتوان از تلفن تصویری (In-House Video telephony) استفاده کرد. توضیح بیشتر ...

وسایل الکتریکی ساختمان

در ساختمان هوشمند، امکان اطلاع یافتن از وضعیت کلیه وسایل الکتریکی و کنترل آنها وجود دارد. مثلاً پس از اتمام کار ماشین لباس شویی هشداری مبنی بر اتمام کار به اطلاع میرسد، هنگام استفاده از جارو برقی با به صدا در آمدن زنگ تلفن یا آیفون جارو بصورت خودکار خاموش میشود. بدین صورت احتمال نشنیدن صدای زنگ تلفن هنگام کار با وسایل خانگی پر صدا یا بعلت زیاد بودن صدای موسیقی،در ساختمان هوشمند عملاً منتفی است. همچنین در صورت باز ماندن در یخچال به مصرف کننده اخطار لازم داده میشود.

  چگونگی دسترسی و کنترل امکانات در ساختمان هوشمند

صفحه کنترل مرکزی

با یک صفحه کنترل مرکزی شما قادر به کنترل هوشمند تمامی دستگاههای موجود در ساختمان و آگاهی از وضعیت کارکرد آنها هستید. صفحه نمایش مجهز به تکنولوژی لمسی(TouchScreen) است که به راحتی در استفاده از آن می افزاید و برای استفاده احتیاج به وسیله ورودی دیگری نمیباشد.

کنترل با استفاده از امواج رادیویی

با استفاده از این تکنولوژی امکان کنترل ساختمان هوشمند بصورت بی سیم (Wireless) وجود دارد. وسیله کنترلی میتواند یکPDA ، Tablet PC و یا یک RemoteControl ساده رادیویی باشد. مزیت اصلی استفاده از RF نسبت به IrDA (تکنولوژی بکار رفته در کنترلهای تلویزیون) کارکرد از مسافتهای طولانی تر و عدم نیاز به دید مستقیم است.

کنترل از راه دور

ساختمان هوشمند امکان اطلاع یافتن از وضعیت کنونی و کنترل ساختمان را از راه دور محیا میکند. شما میتوانید با استفاده ازSMS ، تلفن گویا (Call Center) و یا از طریق اینترنت از این امکان بهره مند شوید.

سناریو

سناریو به معنای انجام گروهی از کارها فقط با فشار دادن یک دکمه یا یک لمس بروی صفحه کنترل است. راحتی و سرعت در ایجاد فضای مناسب هدف اصلی استفاده از سناریو ها میباشد.

اتوماسیون

ساختمان هوشمند در جهت ایجاد راحتی برای شما، کنترل برخی از امور روزمره و تکراری را به دست گرفته و برای شما آسایش بیشتری به ارمغان میآورد. عملکرد خودکار سیستم میتواند شامل کارهای از پیش تعیین شده باشد یا با استفاده از سنسورهای دما، نور، باد، باران، سنجش رطوبت و سنسور تشخیص حضور شخص و... شرایط را بصورت بهینه تنظیم نموده و یا اخطارهای لازم را اعلام نماید.

مزایای اصلی ساختمان هوشمند

راحتی:

ساختمان هوشمند با استفاده از اتوماسیون و بر عهده گرفتن برخی کارهای تکراری راحتی بیشتر برای ساکنین خود به ارمغان می آورد. از طرف دیگر، برای ایجاد فضای دلخواه در ساختمان هوشمند تنها یک اشاره کافی است: سناریوها وظیفه تنظیم دقیق محیط را به عهده میگیرند.

استفاده از یک نرم افزار کارآمد باUser Interface ساده و چند زبانه (از جمله فارسی) برای کنترل کلیه تجهیزات مزیت دیگری است که موجب سادگی زندگی در ساختمان هوشمند میگردد. کار با این نرم افزار نیاز به هیچ آموزش خاصی ندارد.

ایمنی:

در شرایط بحرانی از جمله آتش سوزی، آب گرفتگی و سرقت، ساختمان هوشمند اخطارهایی اعلام میکند که میتواند سهم بسزایی در پیشگیری از وقوع خرابی یا بیشتر شدن آن ایفا کند.

ویژگی خاص دزدگیر در منطقه بندی(Zone)فضاهای تحت پوشش، استفاده از سنسور دقیق تشخیص حضور شخص، حسگر اثر انگشت و همچنین کنترل و ضبط تصاویر دوربینهای مدار بسته بصورت دیجیتال ایمنی را برای منازل به شکل چشمگیری بالا میبرد.

انعطاف پذیری:

انعطاف پذیری در اجرا و استفاده از خصوصیات شاخص تکنولوژی هوشمند است. با استفاده از ابزاری که این تکنولوژی در اختیار قرار میدهد، برای اضافه کردن این امکانات به منازل موجود در اکثر موارد نیاز به سیم کشی مجدد و تعویض تجهیزات موجود در ساختمان وجود ندارد.

استفاده از کلیدها و صفحات نمایش هوشمند برای برنامه ریزی و اجرا دستورات، امکان کنترل با استفاده ازRemote Control از داخل ساختمان و یا با تلفن همراه، همگی ساکنین را برای دسترسی به امکانات ساختمان یاری میکنند.

صرفه جویی در مصرف انرژی:

مدیریت مصرف انرژی در ساختمان هوشمند تاثیر بسزایی در صرفه جویی مصرف انرژی دارد. وابسته کردن نور و سیستم تهویه به حضور شخص و برنامه ریزی بهینه دمای اتاقها در ساعات مختلف شبانه روز از مصادیق این مدیریت مصرف انرژی می باشند.

همچنین جلوگیری از تابش مستقیم نور آفتاب به داخل ساختمان در تابستان توسط کنترل اتوماتیک پرده و کرکره، سبب صرفه جویی در مصرف انرژی الکتریکی برای دستگاههای سرمایشی میشود.

بهینه سازی مصرف انرژی ساختمان

یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در چند دهه اخیر مورد توجه اکثر کشورهای صنعتی پیشرفته بوده است بحث جلوگیری از اتلاف انرژی می‌باشد. اهمیت این بحث در سالهای نخست دهه 1960 زمانی که تقاضا برای عرضه ذخایر نفتی و انرژی ناشی از آن افزایش چشمگیری یافت روشن شد.

توجه به این موضوع که منابع سوخت فسیلی محدود و روبه کاهش هستند مسئولین را به فکر یافتن روش‌هایی جهت استفاده بهینه از انرژی انداخت. به طور کلی روش‌های گوناگونی برای حفظ منابع انرژی وجود دارد. معمول‌ترین روش صرفه‌جویی می‌باشد که از طریق فرهنگ سازی میسر است.

همچنین می‌توان منابع انرژی را جایگزینی برای منابع سوخت‌های فسیلی در نظر گرفت از جمله انرژی تابشی خورشید و یا جریان الکتریسیته و…. جدیدترین ایده برای حفظ انرژی استفاده از تجهیزات و سیستم‌های جدید می‌باشد که به همین منظور در نظر گرفته شده‌اند. سیستم‌های مدیریت انرژی ساختمان از این جمله‌اند.

مدت زیادی نیست که بحث درباره موضوع ساختمانهای هوشمند در محافل عمومی مطرح گردیده است. یک ساختمان هوشمند ساختمانی است که در بر دارنده محیطی پویا و مقرون به صرفه بوسیله یکپارچه کردن چهار عنصر اصلی یعنی سیستم‌ها، ساختار، سرویس‌ها و مدیریت و رابطه میان آنها می‌باشد»

یک ساختمان هوشمند این مزایا را از طریق سیستم‌های کنترلی هوشمند ارائه می‌نماید. این سیستمها عبارتند از:

Heating, Ventilation and Air – Conditioning (HVAC(

Fire safety

Security

Energy/lighting management

در ایران نیز در یکی دو سال اخیر بحث مدیریت و حفظ انرژی جای خود را در مسایل مصرف انرژی باز کرده است. این در حالی است که به عنوان مثال در ایران و در فصل تابستان در حدود 25% مصرف برق توسط کولرهای آبی و گازی و خانگی می‌باشد. و همچنین طبق آخرین آمار خانه‌های ایرانی به طور متوسط 5% تا 10% انرژی را به شکل‌های گوناگون هدر می‌دهند.

با توجه به اهمیت مدیریت انرژی در ساختمان روش‌های گوناگونی برای جلوگیری از اتلاف انرژی در این مقاله پیشنهاد شده است. که امروزه به عنوان اصل مهم در ساخت و سازها مدنظر قرار می‌گیرد.

ادامه نوشته

معماری هوشمند ساختمان

در سال 1970، ورود کامپیوتر و تکنولوژی ارتباطات راه دور، زندگی بشر را متحول کرد. این تغییر و تحول حتی از نظریه‌‌ای که خود، جلودار این تکنولوژی بود، پیشی گرفت. از سال 1990، زندگی فردی و اجتماعی افراد، با ورود کامپیوتر و ارتباطات راه دور و در نتیجه بی‌معنی شدن فاصله‌ها، تغییرات بسیاری کرد. فضاها و مکانهای فیزیکی و تعاریفشان، درست همانند چهره انسان، در طول زمان دچار تغییر شده‌اند. برای مثال اتاقهای ملاقات و کنفرانس شکل مجازی به خود گرفته اند. چرا که بسیاری از عناصر و اجزاء فیزیکی آنها، جای خود را به کامپیوتر داده‌اند.

این اتفاق درست همان چیزی است که می‌توان نامش را وحدت میان توانایی‌های کامپیوتر و دنیای فیزیکی ما دانست. در هم آمیختن دنیای فیزیکی ما با کامپیوتر این امکان را فراهم می‌آورد تا دنیای بدست آمده با ذهنی کامپیوتری بیاندیشد.

کامپیوتر این توانایی را دارد که اطلاعات را دریاف کند (input) و آنها را با کامپیوترها و ماشین‌های دیگر رد و بدل کند. همچنین کامپیوتر می‌تواند به راحتی کارهایی نظیر، پویش اطلاعات، محاسبه، نتیجه‌گیری (output) را در مدت زمان کوتاهی انجام دهد. گویی کامپیوترها هم می‌تواند بیاندیشند، اما سریعتر از انسانها.

امروزه ساختمانها خود گونه ای از تکنولوژی هستند. آنها خود را با تکنولوژی وفق می‌دهند و از آن بهره می‌گیرند. ساختمانها به عنوان یک سازه به محض اینکه توانایی کامپیوتر را در اختیار بگیرند، هوشمند خواهند شد. نخستین بنای هوشمند از تکنولوژی در جهت مهیا ساختن محیطی امن و راحت و انرژی زا استفاده کرد. ایده یک ساختمان هوشمند، ارتباط و پیوستگی میان دسترسی، نوردهی، امنیت، نظارت، مدیریت و ارتباط راه دور را پیش رو قرار می‌دهد. عامل یکپارچگی، این توانایی را به سیستمها می‌دهد تا بتوانند اطلاعات را میان خود رد و بدل کنند. تبادل اطلاعات میان این سیستم‌ها باعث می‌شود که خروجی اطلاعات که همان نتیجه نهایی است، بدون ایجاد هر گونه اختلال، انجام شود. از سوی دیگر سیستمهای خروجی اطلاعات و یا تصمیم گیرنده‌های نهایی، سیستم‌هایی هستند پاسخگو، که پاسخی مناسب برای اطلاعات ارسالی که از منابع گوناگون به سیستم وارد می‌شوند، مهیا می‌کنند. خروجی‌های اطلاعات( output) و سیستم‌های تصمیم گیرنده ، اصلی‌ترین و ضروری‌ترین مولفه در این نوع معماری که به نام معماری پاسخگو شناخته می‌شود، هستند.

ادامه نوشته

ضوابط و استانداردهای طراحی فرهنگسرا و مجتمع های فرهنگی

ساختار عمومی گالری‌ها : فضای نمایشگاه بخش مهمی در این مجموعه به شمار می‌رود که خصوصیات آن بر مجموعه تاثیر می‌گذارد. تجربه فرد از فضای سه بعدی نمایشگاه نتیجه یک ادراک سریع است. این ادراک در محیطی با ساختار روشن، آسان‌تر و با خستگی کمتر به دست می‌آید تا در فضائی که ترکیب ضعیف و ناخوانایی دارد. نمایشگاه نوع خاصی از فضا است که در آن علاوه بر رابطه انسان – فضا یک رابطه پیچیده بین فضا و شیء وجود دارد. در قسمتهایی از نمایشگاه که دارای مجموعه‌های نمایشی ثابت است. معماری را می توان تا حد امکان با اشیاء تطبیق داد ولی در قسمتهای قابل انعطاف، این امر فقط از طریق تزئینات و تمهیدات فراوان عملی است.

ادامه نوشته

ضوابط و اصول طراحی هتل و متل ( مجتمع های بین راهی )

هتل از آن دسته مباحثی محسوب میشود که بیشتر به عملکرد بنا توجه دارد تا به فرم آن.
با این وجود نمیتوان از فرم به عنوان یکی از مهمترین عناصر جذب مخاطب فارغ شد.
هتل ها از نظر کیفی به چند دسته ی عمده تقسیم میشوند.
که در زبان عام از آنها به تعداد ستاره تعبیر میشود.
یکی از ایده های مورد استفاده در هتل میتواند تفکیک فضاهای سرویس دهنده و سرویس شونده باشد.
که در کارهای لویی کان میتوان به خوبی آنرا مشاهده کرد.

ادامه نوشته

منابع کاردانی به کارشناسی معماری

از ایده تا فرم

همان قدر که در معماری داشتن ایده مهم است، گذر از مرحله ایده به فرم نیز اهمیت دارد.ایده ها مصالح طراحی هستند و فرمها تبلور فرایند تولید، پالایش و تلفیق ایده های خرد و کلان برای رسیدن به ساختاری منسجم.در معماری به معنی خاص آن، ساختن ایده مهم تر از ساختن بناست.اگر چه داشتن ایده های مناسب و بدیع معمارانه، ضروری است، به کارگیری صحیح و خلاقانه ایده ها، اساسی ترین بخش معماری است.در فرآیند تبدیل ایده به فرم است که مهم ترین بخش از ارزشهای کیفی آثار برجسته تثبیت می شود.تولید ایده ای ناب و سپس یافتن فرمی مناسب برای آن بیشتر متعلق به عصر ماست.سرعت تحول مسائل فرهنگی و پیدایش نیازهای جدید انسانی معماران را وادار کرده است مرتباً به بازنگری مبانی معماری و ایده های اصلی آن بپردازند.به همین جهت پیشرفت معماری، حتی در مقاطعی کوتاه، نه از طریق تکمیل تدریجی یک گونه شناسی مشخص بلکه از طریق جایگزین کردن مفاهیم فضایی موجود با مفاهیمی جدید صورت پذیرفته است.درحالیکه معماری گذشته با تلفیق، تطبیق و تکمیل ایده های فضایی مشخصی که فرم و مصداقهای عینی آن، نظیر هشتی و ایوان، حیاط و پنج دری ، از قبل موجود بود( که خود این فرمها و فضاها برگرفته و برخاسته از مفاهیم وایده ها و باورهای بسیار کهن و اصیل ایرانی بودند)،سرو کار داشت. معماری امروز به همین جهت،بیشتر از گذشته به جوهر معماری،فضا، فرم ، نور و رنگ توجه دارد.

ادامه نوشته

ساختمان هوشمند و مزایای استفاده از سیستم خانه هوشمند

سیستم خانه هوشمند چگونه کار می کند و چه کارهایی می تواند انجام دهد؟

 

صاحبخانه بودن مزایای زیادی دارد و بسیاری از صاحبخانه ها براین باورند که خانه آنها مانند پناهگاهی برای آنها محلی است که در آن می توانند آرامش داشته باشند و لحظاتی را به خودشان اختصاص بدهند. اما معمولا کارهای زیادی در خانه برای انجام دادن وجود دارد. همیشه حیاط خانه کارهای زیادی داشته که باید انجام می شده است. روی فرشها باید جارو برقی کشیده می شد. سرویسهای بهداشتی باید سابیده می شد تا برق بزند. آشپزخانه باید تمیز می شدیا اینکه صورتحسابها باید پرداخت می شد.

 

اکثر افرادی که خانه شخصی دارند اظهار می دارند که با وجود انجام همه این کارهای سخت روزمره ، داشتن یک خانه شخصی به زحمتهای آن می ارزد. اما تصور کنید خانه ای را که به اندازه کافی هوشمند است که تمامی کارهای سخت روزمره در آن بطور اتوماتیک انجام پذیرد. کارهای حیاط خانه انجام گرفته ، فرشهای خانه جارو کشیده شده ، سرویسهای بهداشتی تمیز شده و آشپزخانه مرتب و پاکیزه است . خانه ای را تصور کنید که صاحبان آن فقط با آسودگی خیال نشسته و به استراحت بپردازند و اوقات خودشان را با خانوادشان سپری کنند و لذت ببرند و مجبور نباشند که کارهای سخت و گاه طاقت فرسای خانه را انجام بدهند. شاید بسیاری بگویند اینها رویاهای بی پایه و بیهوده ای است . چگونه یک خانه می تواند فرشها را جارو بکند؟ چگونه یک خانه می تواند خودش ، خودش را پاک و تمیز نماید ؟ به هرحال نه تنها تمامی اینها ممکن است بلکه در حال حاضر خانه های این چنینی طراحی و ساخته نیز شده اند . این خانه های جدید خانه های هوشمند نامیده می شوند. که در آنها وسایل موجود در خانه همگی با همدیگر به روشی خاص شبکه شده اند . این شبکه معمولا توسط یک کامپیوتر مرکزی هدایت می شود و تمامی اسباب و لوازم خانه مانند کلیدهای لامپها و هرچیزی که در خانه است به همدیگر وصل شده اند.

ادامه نوشته

ویلا ساوا

اطلاعات:سبک (مدرن)زمان(۱۹۲۸)مکان(پاریس دره رودخانه ی سن)

لوکوربوزیه برای طراحی خود ۵ اصل در معماری تدوین کرد که به ۵ اصل معماری مدرن نیز معروف است.

نگاهی کوتاه به ۵اصل

(ستون باید در خانه به صورت مستقل ساخته شود)

(استقلال دیوار از وظیفه تحمل بار)

(نقشه آزاد)

(نماهای آزاد که نتیجه مستقیم از اصول ساختمانی اسکلتی)

(ساختمان بام مسطح(تراس))

ویلای ساوا

این بنا شاید به این علت معروف تر از بسیاری از کارهای بوزیه و شاخص های معماری مدرن است که تمامی ۵اصول در این بنا به شکل کاملی بکر رفته است.

پیش از این خانه های(لوکوربوزیه) در مجاورت خانه های دیگر ساخته می شدند اما ویلای ساوا در محوطه ای وسیع مستقل از خانه های دیگر بنا گشت.

ویلای ساوا در دره ی رودخانه ی سن در خارج از پاریس ساخته شد اما مسئله ی ارتباط طبیعت و ساختمان همجا در هر شرایطی مطرح است.

از دیر باز دو جواب متفاوت یافت شده است که در هر دو صحبت جاودانه دارند.معابد یونان در آغوش طبیعت اما باسیمایی متمایز از آن و شهرهای قرون وسطی چنان با طبیعت در امخته اندکه انگاری جزئی از ان هستند.

ویلا ساوا به شکل مکعبی است که بر ستون هایی ساخته شده است”اما این مکعب کامل نیست بلکه در جانب جنوب شرقی وجنوب غربی قسمتی از آن برداشته شده تا افتاب بجای آن که فقط بر دیوارهای خارجی بتابد به تمامی داخل خانه نفوذ یابد.

ورودی خانه در جانب شمال غربی آن است اما از جانب جاده باید تمام قسمت جنوبی خانه را دور زد تا به ان وارد شد.چون این خانه از چهار جانب باز است در حقیقت نمائی به معنای واقعی ندارد و بین پشت و پیش آن تفاوتی نیست.

اتاق نشیمن۵*۱۴ متر در دو جانب پنجره های کشوئی دارد که در جهت افقی میتوان آن ها راحرکت داد”

جانب سوم که رو به تراس است درهائی یکسره از شیشه دارد نیمی از انهارا را می توان با اهرمی حرکت داد

فضا در معماری

• 

یکی از پرسشهای تئوری معماری غرب ، این است که مفهوم فضا از چه زمانی یکی از دل مشغولیهای معماری شده است . قبل از اواخر قرن 19 در هیچ یک از متون ، بحث مشخصی راجع به فضا نداریم . اما هدف معماری همیشه یافتن فضایی منظم است که وقایعی از پیش تعیین نشده را بپروراند . ” برورنو زوی “ ، معماری را هنر ساختن فضا معرفی می کند. ” گیدئون “ از فضا به عنوان بحث اصلی معماری سخن می گوید . لاسدن می گوید :” فضا بغرنج ترین جنبه معماری و لکن عصاره آن است و سرمنزلی است که معماری باید به سوی آن حرکت کند “ . مهم ترین ویژگی معماری مدرن پس از به ارمغان آوردن آهن و شیشه و تحولات سخت افزاری – به یمن شیوه های تازه بصری که امپرسیونیست ها و کوبیست ها منادی آن بودند – کشف جدید از مفهوم فضاست و فضا به عنوان کیفیتی مثبت در کنار مثلث ویتریوویوس قوام تازه ای را از معماری مدرن پی ریخت.

فضا زمینه ای سه بعدی است که اشیاء در آن قرار می گیرند و دارای جهت و موقعیت نسبی می باشد . فضا ماده جوهری معماری است و منبعی لایتناهی که بدون بعد سوم معنا و حضور معمارانه ندارد . فضا ماهیتا بی شکل است ، شکل بصری و کیفیت نوری و ابعاد آن بستگی کامل به حدودش دارد که توسط عناصر تشکیل دهنده فرم تعریف می شود . وقتی فضا توسط این عناصر شروع به محصور شدن و سازماندهی شدن می کند ، معماری ایجاد می شود و شخصیت فضا تابع نظم حاکم بین این عناصر است . چارلز مور می گوید : ” وقتی از یک کف و یک سقف و چهار دیوار اتاق ساخته می شود، در کنار شش عنصر ، عنصر هفتمی به نام ” فضا “ وجود دارد ،که این عنصر اثری بیش از عناصر فیزیکی ای دارد که فضا توسط آنان ساخته شده است “ . فضا بوسیله اشخاص مختلف به گونه های مختلف احساس می شود ، حتی در مورد ناظر ثابت هم بنابر تاثیر عوامل اجتماعی – روانی در تغییر می باشد و اینجاست که می توان گفت مسئولیت و وظیفه ای که معماری فارغ از عملکرد دارد این است که فضا را به سمت هنر سوق دهد . معماری خود نوعی زبان است که از طریق سازماندهی فضا بیان می شود . زبان معماری شباهت زیادی به موسیقی دارد . زیرا فهم آن کمتر به مکان و زبان و بیشتر به فضا وابسته است . در مجموع باید گفت فضا به عنوان ظرف یا مکانی که فعالیتهای بشری در آن صورت می گیرد رابطه ای ناگسستنی با زندگی دارد و لحظه ای از زندگی روزمره آدمیان جدا نبوده است .

شگفتی‌های جدید معماری لندن

این روزها، معماری پایتخت انگلستان، در حال یک پوست‌اندازی گسترده است، بطوری‌که به جرأت می‌توان گفت لندن از دوره ویکتورین تاکنون، شاهد این همه آثار جدید و نوآورانه معماری، از بلندترین برج مسکونی اروپا گرفته تا بزرگ‌ترین ورزشگاه سرپوشیده فوتبال جهان، نبوده است. کارشناسان از رشد جمعیت شهر در کنار تدارک برای میزبانی المپیک ۲۰۱۲، به عنوان عوامل اصلی این رشد سریع انفجارگونه در ساخت‌وساز لندن که هم احداث ساختمان‌های جدید و هم نوسازی پویای ساختمان‌های قدیمی را دربرمی‌گیرد، یاد می‌کنند.

در پروژه‌های جدید شهر لندن، برخی از معماران، همانند رنزو پیانو، معمار ایتالیایی، به ایجاد ساختمان‌های جدید و رکوردشکن تمایل نشان داده‌اند، بطوری‌که برج Shard او در پل لندن، در زمان اتمام ساخت در سال ۲۰۱۰، بلندترین ساختمان مسکونی اروپا خواهد بود. در برخی پروژه‌ها نیز معماران با رجوع به تاریخ معماری غنی لندن، تبدیل ساختمان‌های صنعتی قدیم برجای مانده از قرن نوزدهم به فضاهای اداری و مسکونی مدرن را برگزیده‌اند، مانند پروژه Battersea Power Station که بوسیله تیمی متشکل از پنج معمار انگلیسی طراحی شده است.

آنچه در پی می‌آید، گزیده‌ای است از ستایش‌انگیزترین ساختمان‌های جدید لندن و تعدادی از پروژه‌های در دست انجام برای المپیک ۲۰۱۲، به روایت مجله Business Week:

ادامه نوشته

انواع بناهای تاریخی ایران بر اساس سبک معماری

عناصر طراحی نیز در معماری ایرانی از قدمتی ۳ هزار ساله برخوردار است. این عناصر از تالار گوردخمه‌ها گرفته تا سقف چهارطاقی‌ها و چهارایوانی‌ها همواره در دوران‌های مختلف حضور داشته و تاثیرگذاری خود را در زندگی امروز نیز حفظ کرده‌اند. در واقع معماری ایرانی دارای استمراری بوده که هر چند بارها بر اثر کشمکش‌های داخلی و هجوم‌های خارجی دستخوش فترت یا انحراف موقتی شده، با این همه به سبکی دست یافت که با هیچ سبک دیگری اشتباه نمی‌شود. در ایران معماری آثار تاریخی در عین اینکه دارای مفهوم و هدف دینی و آیینی است، مانند سایر نقاط جهان وابسته به عواملی چون اقلیم، مصالح موجود، فرهنگ منطقه، فرهنگ همسایه، دین و آیین و باور و بانی بناست.

ادامه نوشته

ساختمان الماس مالزی

این ساختمان بدلیل شکل منحصر به فرد خود نام ساختمان الماس را به خود گرفته است . شکل هرمی معکوس موجب افزایش سطح بام شده است تا صفحات pv بیشتری  نصب گردند همچنین این شکل موجب افزایش فضای آزاد در روی زمین شده و موجب افزایش فضای سبز مشود. صفحات pv  این ساختمان 10% انرژی مصرفی ساختمان را تامین میکند . سیستم جمع آوری آّب باران و فاضلاب 70-80 % آب مورد نیاز ساختمان را تامین میکند.همچنین ـریموی بزرگ در مرکز بنا در نظر گرفته شده تا در طول روز فضاهای داخلی از نور خورشید استفاده نمایند .تاج قرار گرفته بر روی فضای آتریوم موجب ورود نور خورشید در طیف نور مرئی می شود و مانع افزایش حرارت فضای داخل بنا میشود.  همچنین این آتریوم برای تهویه طبیعی نیز مورد استفاده قرار میگیرد.

ادامه نوشته

کف کاذب چیست ؟

کف کاذب نام کالائی است که به قرینه سقف کاذب نامگذاری شده و به کفی اطلاق می گردد که کف اصلی سازه ساختمانی نیست و جهت افزایش ارتفاع محل تردد به کمک پایه هائی بر کف اصلی طبقات نصب شده است .

ترجمه صحیح نام این کالا " کف بلند شده " می باشد که دلیل بکارگیری آن عموماً جهت پوشش حجم زیادی از کابلها و تأسیسات است که در بعضی از اماکن بکار می رود . از آن جمله می توان از اطاقهای کنترل و فرمان مراکز کامپیوترهای سرور ، پستهای برق و مخابرات ، برجهای کنترل ، اطاقهای قرنطینه، گلخانه های مکانیزه و .... نام برد . ولی اخیراً بکارگیری انواع خاص از کف کاذب به منظور گرمایش از کف و انتقال آبهای سطحی و کاهش رطوبت و همچنین به منظور سبک سازی ساختمانها نیز رونق یا فته است ، ضمناً کفهای کاذب در ابعاد مختلف ارائه می گردند که معمولاً 40 ×40 ، 40 × 60 ، 50 × 50 ،60 × 60 ، 80 × 80 و 120 × 60 می باشد .

ادامه نوشته

چه روشهایی برای انواع ساختمان ها مناسب است ؟

• برای ساختمان های تجاری ، اداری ، صنعتی ، آموزشی ، بیمارستان ، آپارتمان سازی و انبوه سازی   Tilt – Up  روش مناسبی است .
• ساختمان های مسکونی ، ویلا و آپارتمان تا چهارطبقه با Wood Stud (چوبی)  و تا هفت طبقه با  Metal Stud (فلزی )  مناسب می باشد .
• ساختمان های بلند اعم از اداری ، مسکونی و هتل ها با سیستم اسکلت فلزی پیش ساخته پیچ و مهره ، سقف های سبک فلزی یا چوبی ، دیوارهای Metal Stud   و استفاده از Isolator  و دمپرهای ضد زلزله ، بار مرده ساختمان ها را به مراتب کم می کنند و در نتیجه وزن ساختمان کاهش می یابد .

ادامه نوشته

خذف ایمیل های عضو شده در ایمیلتان

کافی است شما به این آدرس مراجعه کنید:http://groups.yahoo.com/mygroups وقتی یوزر و پسوردتان را وارد کردید صفحه گروههایی که در آن عضو هستید نشان داده میشودشما میتوانید در این صفحه دو گزینه را مشاهده کنید:View Groups    Edit My Groups   برای حذف عضویتتان در گروه بر روی آیکون Edit My Groups کلیک کنیددر این صحفه شما میتوانید تغییرات لازم را در آن به وجود بیارید مثلا همچنان عضو گروه باشید اما ایمیلی دریافت نکنیدو یا با کلیک روی آیکون Leave Group و تیک زدن مربع زیر آن و سپس روی آیکون Save Changes کلیک کنید  به اینصورت عضویت شما در این گروه لغو میشود و دیگر ایمیلی دریافت نمیکنی راه حل دیگری هم که برای لغو عضویت در گروهها و خبرنامه ها هست اینه که این گونه ایمیلها همیشه لینک لغو عضویت را نیز در داخل ایمیل میفرستد کافی است در آن ایمیل روی unsubscribe کلیک کنید . یا بصورت مستقیم شما را حذف میکند یا از شما میخواهد برای گروه ایمیل بفرستید کافی است در قسمت Subject تنها unsubscribe و در متن ایمیل هم همین را unsubscribe تکرار کنید

امیدوارم توانسته باشم بصورت مختصر مفهوم کلی را برسانم
موفق و پیروز باشید

کنکور 1392

لازمه به عنوان یک دانشجوی معماری که هر چند تلاش زیادی برای کنکور نکرده بودم اعلام کنم به شدت سوالات امروز در آزمون ارشد معماری "مزخرف" و چرت بود ...
هر چند که خیلی ها ممکنه از فرصت استفاده کرده باشند و همه فرضیاتشون رو تو پاسخنامه علامت زده و بسیار خوشحال جلسه کنکور رو ترک کرده باشند ... اما
من فکر می کنم کنکور امروز کاملا تجربی بود و هیج ربطی به مطالعات کنکوری نداشت ... نمیدونم شاید اونایی که تو این مدت به جای مطالعه سرگرم کار اجرایی بودن
تو این کنکور موفق تر باشند با این حال به نظر می رسه امتحان عملی اسکیس می تونه خیلی روی رتبه ها تاثیر بذاره ... پس به همه ی اون مهندسین ارجمندی که
اسکیس خیلی خوبی دارن اما مطالعه نکرده بودن مژده بدم ... پیروزی امروز فقط برای شماست ....

 خوشحال میشم نظر شما رو هم بدونیم ...

نقش باغ در شهرهاي ايراني قبل از اسلام

دريافت و نادر انسان از باغ به عنوان بهشت و اشارة متون مذهبي به آغاز خلاقت آدم و حوا در باغ رشت، قديمي‌ترين نشان اهميت باغ در روند حيات انسان است. داده‌هاي باستان‌شناختي محوطة چغاهاي در عراق نمايشگر رواج كشاورزي همراه با آبياري ساده و روش انلشان در پيش از هزارة ششم ق.م است. اما دربارة احداث باغ تا هزارة سوم ق.م. مدركي در دست نيست. احتمالاً از اوايل هزارة سوم ق.م. باغ‌هاي سلطنتي در مصر وجود داشته است. متون اساطيري و مذهبي سومري نيز در اين هزاره اشاره به باغ‌هاي معابد در بين‌النهرين دارند، كاخ باغ‌هاي بابلي اواخر هزارة سوم ق.م و اوايل هزارة دوم ق.م. و متون آشوري ميانه از توجه به باغ‌ها و باغ‌داري و تلاش براي خود دادن درختان غير بومي به محيط طبيعي تازه حكايت دارند. در اوايل هزارة اول ق.م. باغ‌هاي شاهانه يكي از ويژگي‌هاي بيت‌المقدس بودند. در واقع در هزارة اول ق.م. گسترة شگفت‌آوري از باغ‌هاي سلطنتي و يادماني توسط آشوري‌ها پديد آمد و كاشت درختان در سازه‌هاي مرتفع الهام‌بخش ابداع طرح‌هايي چون «باغ‌هاي معلق» در اوايل سدة ششم ق.م شد. يونانيان براي زيبايي معابد و اطراف ورزشكاه‌ها از كاشت بوته‌ها و غرس درختان استفاده مي‌كردند و رديف‌ها به‌واقع به ساخت گونه‌هايي مختلف از باغ‌هاي مجزا و وابسته به بنا پرداخته و صحنه‌هاي نقاشي از آراستن ديوارهاي شهر پمپه با گل‌ها، درختان و به‌كارگيري جانوران و پرندگان حكايت دارد.

ادامه نوشته

معماری بیمارستان

در حالی که بیمارستان‌ها در گذشته آگاهانه جهت مصارف پزشکی، جراحی طراحی می‌‌شدند امروزه می‌توان شاهد تغییر جهت به سوی انسانگرایی در امکانات بیمارستانی بود. بیمارستانهای امروزی بیشتر به هتل شبیه هستند. وجود فضای اقامتی دارای اهمیت بیشتری نسبت به طرح‌های سرد بهداشتی در بیمارستانهای گذشته است. مدت زمان بستری و اقامت بیمار به طور پیوسته کوتاهتر می‌شود و علاقه به اتاق‌های یک تختی یا دو تختی (در خصوص بیمارهای خصوصی) بیشتر شده است.

ادامه نوشته

مصالح (كاشي ، سيمان ، رسها )

كاشي :

كلمه كاشي از واژه لاتين tegula مشتق شده از فعل tegere مي‌باشد كه معني پوشاندن يا پوشش‌دادن است لازم به ذكر است كه اين واژه در زبان رومي‌ها به كاشي‌هاي بام اطلاق مي‌شده كاشي را بعنوان قطعاتي مسطح سطحي از سفالينه پخته شده در نظر مي‌گيريم كه در كف‌ها و ديوارهاي ساختمانها استفاده مي‌شود و اغلب بخاطر ايجاد مانعي جهت نفوذ آب به بدنه كاشي و نيز جهت خلق رنگ و نقش متنوع آنها را لعاب مي‌دادند معمولاً به لحاظ جنبه‌هاي عملي و زيباكاري از كاشي استفاده مي‌گردد. يك سطح مفروش به كاشي و سطحي كاملاً‌ بهداشتي نفوذناپذيري در برابر آب و مناسب نظافت خواهد بود. و با وجود اينكه در مقابل آتش مقاوم است ليكن بخوبي گرما را در محيط پخش مي‌نمايد. معمولاً تزئين كاشي‌ها به روشهاي مختلفي انجام مي‌گيرد. گاهي اوقات تصويري واحد گاهي منظره‌اي كامل و زماني نيز نقوش مرموز كه البته ريشه در مسائل آموزشي دارد با باورهاي نمادين ملل طرح اين كاشي‌ها را تشكيل مي‌دهند. گاهي اوقات فقط در مورد زيبائي سطحي كاشي بحث مي‌شود كه البته اين نكته مهم نيز حكايت از اهميت طرح‌ها بافت‌ها، لعاب‌هاي رنگي دارد كه هميشه چشمها را خيره ساخته است.

سيمان

سيمان يا سمنت واژه‌اي است كه از لغت سمنتوم رومي گرفته شده و قدمت آن به پيش از ميلاد مي‌رسد. مصرف آن در ساختمان پانتئون شهر روم واقع در ايتاليا كه مربوط به سنه 27 قبل از ميلاد است ديده شده. در ساختمان گنبد اين بنا كه 43 متر قطر دارد مخلوطي از خرده سنگ و آهك پخته بكار رفته است. ولي كشف سيمان به شكل امروز مربوط است به يك نفر بناي انگليسي به نام ژوزف اسپدين كه از پختن آهك و خاك رس در حرارت بالا و آسياب كردن آن موفق شد ابتدايي‌ترين نوع سيمان را كشف نموده و آن را در تاريخ 21 اكتبر 1824 بنام خود در انگلستان ثبت نمايد و نام محصول بدست آمده را سيمان پرتلند گذاشت علت اين نامگذاري طوري كه گفته شد سيمان از سمنتوم رومي گرفته شده و پرتلند نام جزيره‌اي است در انگلستان كه رنگ سيمان پس از سخت شدن به رنگ سنگهاي ساحلي اين جزيره در مي‌آيد به همين دليل نام پرتلند را به دنبال سيمان براي آن انتخاب نمودند البته قبل از ژوزف اسپدين اشخاص ديگري در فرانسه و انگلستان از پختن خاك رس و سنگ آهك مصالح مشابهي بدست آوردند ولي هيچكدام كار خود را دنبال نكرده و محصول خود را به ثبت نرسانيدند. بايد توجه نمود كه در بعضي از كتابهاي ايراني كه در دسترس نگارنده بود اشخاص ديگري را به عنوان اولين نفر كه سيمان را به ثبت رسانيد معرفي مي‌نمايند ولي در فرهنگ دهخدا و دايره‌المعارف فارسي تأليف غلام حسين مصاحب، ژوزف اسپدين را به عنوان اولين نفر ذكر مي‌كنند ولي آنچه مسلم است كه سيمان در اوايل قرن نوزدهم در انگلستان به ثبت رسيده و آن را ابتدا براي ساختن فانوس دريائي مورد مصرف قرار دادند.

پيدايش و تشكيل رسها

رس‌ها از نظر فيزيكي، ذراتي هستند كه در محدوده قطري كوچكتر از 2 ميكرون قرار دارند كه از آنها رسهاي سيليكاتي معمولاً از كانيهاي اوليه مانند فلدسپاتها، ميكاها آمفيبول و پيروكسين تكامل مي‌يابند. درباره تشكيل آنها عقايد متعددي ابراز شده كه با اندك اختلافي در مطالب زير منتشر كند:

الف: تجزيه و تغيير شكل فيزيكي كانيهاي سيليكاتي لايه‌اي مانند ميكاها فلدسپاتها آمفيبول  وپيروكسين.

ب: تجريه شيميايي كانيهاي اوليه مخصوصاً فلدسپاتها همراه با تركيب و تبلور مجد عنصر نهابي تجزيه( كريستاليزاسيون مجدد)

راجع به الف – سيليكاتهاي متورق با حفظ ساختمان و تركيب اصلي خود تغيير ماهيت مي‌دهند. بدين ترتيب كه از بين طبقات داربست‌ها، يونهاي آزاد شده و جاي خود را به مولكولهاي آب محتوي هيدروژن آزاد (H₃O = هيدرونيوم) مي‌دهند مثلاً در مورد موسكوويت كه داربست كريستالي محكمي دارد وضع از اين قرار است:

يونK موجود در فواصل لايه‌ها در اثر تجزيه بعدي جاي خود را به يونهاي H داده و خود بصورت آزاد در محلول خاك وارد مي‌شود ساختمان كرستالي كاني جديد كه همان رس ايليت1 با كاني قبلي يعني موسكوويت شباهت كامل داشته و فقط در بين لايه‌ها جاي پتاس يونهاي هيدروژن مستقر شده‌اند اگر به محيط مزبور كه رسها تازه تشكيل يافته ايليت در آن فراوان‌اند به مقدار كافي نمكهاي محتوي پتاس اضافه شود پتاس مي‌تواند در فواصل لايه‌ها مجدداً وارد شده و تركيب محكمي را بوجود آورد در اين شرايط پتاس ديكر قابل تبادل نبوده و بيشتر حالت تثبيت2 پيدا مي‌كند.

روند تجزيه ارتوكلاس به رس داراي تركيب شيميايي ساده يعني كائولينيت [1] بدين نحو است:

پتاس آزاد شده در اين فعل انفعال تخريب مبين اين موضوع است كه در اثر هوازدگي كاني‌هاي اوليه در محيط‌هاي متفاوت خاك عناصر شيميائي( بسته به تركيب سنگ ما در اوليه) در خاك براي تغذيه گياه آزاد مي‌شوند.

 

ادامه نوشته

شرحي بر معماري دوره ساساني

ساسانيان سازنده شهر هاي بسياري بودند كه ويرانه هاي چندي كه از آنها به جا مانده نمودار شكوه بزرگي و بلند نظري آنها مي باشد

معماران عهد ساساني با احداث طاق هاي آجري بجاي پوششهاي چوبي كه سر آنجام در اثر پوسيدگي يا آتش سوزي ويران مي گرديد و همچنين نياز كاخها را به ستون هاي زياد كه تالار گستر ده اي را به صورت جنگلي از ستونهاي سنگي يا چوبي در مي آورد حل كردند

فايده و اثر محسوس اين معماري همين بس كه تالار مدائن با 91 متر درازا و 26 متر پهنا وسعتي در حدود نيمي از وسعت تالار صد ستون خشايار شاه در تخت جمشيد و با ارتفاعي

بيش از دو برابر بلندي كاخ آپاداناي تخت جمشيد سر پابو ده است و اگر خليفه دوم عباسي (منصور دوانيقي )دست به ويراني آن براي بردن مصالح اشدراز نكرده بود چه بسا كه به صورت امروزي در نمي آمد و با خلل كمتري به جا مانده بود   

شهر تیسپون

تیسپون پایتخت بزرگ ایران در سالهای شاهنشاهی اشکانی و ساسانی بوده است که توسط مسلمانان صدر اسلام ویران گشته است . تاریخ نگاران این بنای بی سابقه و هنر معماری بکار رفته شده در این کاخ ایرانی را در جهان بی مانند دانسته اند . این شهر بیشتر اقامتگاه زمستانی شاهنشاهان امپراتوری ایران بوده است . تیسفون  در 32 کیلومتری جنوب شرقی بغداد قرار گرفته است . ریشه تیسپون نامی ایرانی است که مرکز به سبب عظمت و بزرگی اش که توسط خسرو نوشیروان آباد گشته بود وبعدها روزگار شده بود تازیان نام مدائن به معنی چندین شهر را به آن دادند . اشکانیان نیز بناهای بزرگی در آن ساختند .

ادامه نوشته

نظري به مباني طراحي

منظور از مباني نظري طراحي، مفاهيم و اصولي است كه حاكم بر خطوط اصلي طرح و سازنده ايده هاي آن مي باشد، اين مفاهيم و اصول به همراه ضوابط فيزيكي طرح، نهايتا" تعيين كننده كالبد اثر هنري مي گردد.
در هر اثر هنري منطقا" دو سيماي قابل تفكيك وجود دارد:

- جنبه عيني اثر - جنبه ذهني اثر

سيماي عيني هنر، همان جنبه صوري آن است . جنبه صوري هنر با ماده به عنوان ابزار، سر و كار دارد كه از طبيعت فيزيكي است . پس مي توان گفت اين سيما به طبيعت تعلق دارد و از قوانين عيني طبيعت پيروي مي كند.
جنبه قوانين ذهني هنر محتواي هنر است . محتوا عبارت است از تأثير هنر بر ذهن انسان . پس محتواي هنر، ذهني است و به انسان تعلق دارد (به عنوان متضادي براي طبيعت ). سيماي ذهني هنر از جنبه هاي عيني آن مشتق و از طريق آن تعيين مي گردد.
اصل: محتوا از صورت تبعيت مي كند (محتوي در صورت متجلي مي گردد.)
معماري هنري است كه بيانش از طريق فضا است، پس جنبه صوري و عيني معماري، صفتهاي ويژه فضا مي باشد. همه صفتهاي ويژه فضا به طبيعت تعلق دارد و از قوانين عيني طبيعي و فيزيكي تبعيت مي كند. محتوي در معماري، عملكرد يا فونكسيون فضا است . فونكسيون، تأثير فضا بر انسان است .
اين جنبه (فونكسيون ) ذهني بوده و به انسان تعلق دارد. به عبارتي فرم صفتهاي فضا و فونكسيون بيانگر و معرف فضا هستند.
طبيعت ------------------ انسان
عين ------------------ ذهن
صورت ------------------ محتوي
ضوابط ------------------ اصول
كل ------------------ جزء
وحدت ------------------ كثرت
فرم ------------------ فونكسيون

ادامه نوشته

سی و سه پل

این پل كه در نوع خود شاهكارى بى‏نظیر از آثار دوره سلطنت شاه‏ عباس اول است، به هزینه و نظارت سردار معروف او الله ‏وردى‏خان بنا شده. این پل در حدود 300 متر طول و 14 متر عرض دارد و طویل‏ ترین پل زاینده ‏رود است كه در سال 1005 هجرى ساخته شده است. در دوره‌ صفویه‌،مراسم‌ جشن‌ آبریزان‌ یا آبپاشان‌ ارامنه‌ در كنار این‌ پل‌ صورت‌ می‌گرفت‌. ارامنه‌ جلفا، مراسم‌ «خاج‌ شویان‌» را نیزدر محدوده‌ همین‌ پل‌ برگزار می‌كرده‌اند. پل‌ مزبور یكی‌ از شاهكارهای‌ معماری‌ و پل‌ سازی‌ ایران‌ و جهان‌ محسوب‌ می‌شود.

به روایتی دیگر:

این پل در سال (1011 ه.ق) باهتمام اللهوردیخان سپهسالار شاه عباس و بنا به فرموده شاه مزبور شروع به ساختمان گردید و به طورى كه در عالم آراى عباسى نوشته شده داراى چهل چشمه (دهانه) بوده كه از هر چشمه آب خارج مى‏گردیده، پلى بسیار عریض و طویل و مرتفع، شالوده آن با سنگ و آهك ریخته شده و با آجر و گچ بالا رفته و دو طرف پل غرفات و غلام گردشهاى بلند فوقانى ساخته و چشمه ‏هاى زیرینش زیاد با عرض و مرتفع و طول آن 350 قدم و عرضش بیست قدم و شش معبر باین شرح داشته است:

ادامه نوشته

فضا در معماری

مقدمه :

وابستگي انسان به فضا ، ريشه هاي عميقي دارد . اين دلبستگي از نياز به درك روابط اجتماعي انسان ، جهت كسب مفهوم و فرمانروايي بر دنياي حوادث و رويدادها سرچشمه مي گيرد . بشر بين خود و اشياء رابطه ايجاد مي كند . بدين معني كه وي خود را به طريق فيزيولوژي با اشياء وفق داده و ايجاد سازگاري مي كند . چون حركات بشر در فضا انجام مي شود ، لذا فضا بيان كننده وجه ويژه اي از ايجاد ارتباط ميان انسان ها و ميان انسان ها و محيط نبوده بلكه صورتي است جامع از هرگونه ايجاد ارتباط و دربرگيرنده آن . بنابراين مي توان بر اين نكته تاكيد كرد كه فضا فقط يك جنبه از ايجاد ارتباط كلي است .

در عهد باستان دو نوع تعريف ، مبتني بر دو گرايش فكري براي فضا يافت مي شود : تعريف افلاطون كه فضا را همانند يك هستي ثابت و از بين نرفتني مي بيند كه هر چه به وجود آيد در داخل اين فضا جاي دارد .

تعريف ارسطويي كه فضا را به عنوان Topos يا مكان بيان مي كند و آن را جزئي از فضاي كلي تر مي داند كه محدودة آن با محدودة حجمي كه آن را در خود جاي داده است ، تطابق دارد . تعريف افلاطون موفقيت بيشتري از تعريف ارسطو در طول تاريخ پيدا كرد و در دورة رنسانس با تعريف نيوتن تكميل شد و به مفهوم فضاي سه

بعدي و مطلق و متشكل از زمان و كالبدهايي كه آن را پر مي كنند درآمد .

دكارت بر خصوصيات متافيزيكي فضا تاكيد دارد ، ولي در عين حال با تاكيد بر فيزيك خالص و مكانيكي اصل سيستم مختصات راستگوشه را براي قابل شناسايي كردن وسعت ها به كار برد .

بعد از رنسانس به تدريج مفاهيم فضا از موجوديت واقعي آن جدا و بيشتر به جنبه‌هاي متافيزيكي آن توجه شد ، ولي در زمينه هاي علمي ، فضا مفهوم مكاني بيشتري را پيدا كرد .

در طراحي معماران كوشش معماران همواره براي خلق فضاهاي مطلوب و سودمند جهت استفاده انسان بوده ، كه براي نيل به اين هدف اطلاع از نحوه برخورد و رفتار او در درون اين فضاها بسيار اهميت دارد . مبلمان ، نور ، رنگ ، عملكرد ، حريم ، احساس ، نحوه استفاده و بطور كلي همة ابعاد كمي و كيفي و رفتار انسان در درون هر فضا «سناريو» ي اين فضا را تعيين مي كند .

در اين مقاله ، سعي شده است به اين پرسش پاسخ داده شود كه تعريف فضا چيست؟ فضا در معماري چه مفهومي دارد؟ انواع فضا كدام است ؟

و در نهايت پاسخ به پرسش نهايي : فضاي معماري چه نوع فضايي بايد باشد و خصوصيات آن چيست ؟

ادامه نوشته

معماري ايران از صفويه تا معاصر

يكي از پررونق ترين دوره هاي هنري ايران اسلامي ، دوره صفويه است. سلسله صفويان در سال 907 هجري به وسيله شاه اسماعيل صفوي در تبريز تاسيس شد و بعد از او در سال 930 هجري ، شاه طهماسب به سلطنت رسيد  و به علل سياسي پايتخت را از تبريز به قزوين منتقل كرد. هنگام حومت شاه طهماسب ، همايون پادشاه مغولي هند به ايران پناهنده شد و مدتي در دربار صوفي اقامت كرد ؛ اقامت وي در ايران حمايت شاه صفوي از او در بازگشت به هند ، باعث ايجاد رابطه ميان دو كشور باستاني ايران و هند در همه شئون از جمله هنر شد. در قزوين ، پايتخت شاه طمهاسب ، بناهايي چون مسجد ، كاخ و كاروانسرا ايجاد شد. تا به سلطنت رسيدن شاه عباس در سال 996 هجري به ترتيب شاه اسماعيل دوم و محمد خدابنده هر يك مدتي كوتاه . حكومت كردند.

دوره 42 ساله سلطنت شاه عباس ، عصر شكوفايي هنر در ايران است. در اين دوره از يك سو روابط ايران و اروپا و از سوي ديگر روابط ايران و هند توسعه يافت. شاه عباس پايتخت را از قزوين به اصفهان منتقل كرد و اين شهر را با بناهاي متعددي مانند قصر ها ، مساجد ، بازارها  ، پلها و كاروانسراها آراست و بدين ترتيب اصفهان مركز هنر هاي اسلامي شد . (نقشه ) . بعد از شاه عباس ، شاه صفي و شاه عباس دوم به سلطنت رسيدند و در زمان شاه عباس دوم هنرها به شيوة گذشته ادامه يافت. در سال 1105 هجري شاه سلطان حسين صفوي به سلطنت رسيد و در زمان او سلسله صفويه ناتوان و ضعيف شد و سرانجام در سال 1135 با هجوم افغانها سقوط كرد.

قرن دهم و يازدهم هجري را دوران شكوفايي هنراسلامي در ايران دانسته اند. در اين دوره با حمايت شاهان صفوي ، هنرهاي پارچه بافي ، نقاشي ، فلزكاري ، سفال سازي و معماري به حد اعلاي توسعه و تكامل رسيد. شاهان صفوي در پايتخت و شاهزادگان و حكمرانان در ديگر شهرها در ايجاد بناهاي مذهبي و  غير مذهبي چشمگيري داشتند. به عنوان نمونه گنجعليخان ، حكمران كرمان و شيخ عليخان زنگنه حكمران كرمانشاه و الله ورديخان را مي توان نام برد كه بناهاي بسياري دراصفهان و كرمان و شيراز به همت آنها ساخته شد.

در دوره صفويه مكنت ، شكوه و زيبايي اصفهان ، بسياري از بازرگانان و جهانگردان را به ايران كشاند و بسياري از آنان مانند تاورنيه ، كمپفر، شاردن و الئاريوس زيبايي و عظمت اصفهان را در سفرنامه هاي خود وصف كرده اند. در سفرنامه شاردن مي خوانيم كه در زمان ديار او از اصفهان پايتخت صفوي داراي 162 مسجد ، 48 مدرسه ، 1082 كاروانسرا و 272 حمام بوده است.

از  ابنيه اوايل دورة صفوي آثار بسياري بر جاي نمانده است . ولي طبقه نوشته مورخان قصرهايي را شاه اسماعيل در خوي و قزوين بنا كرد. از ديگر آثار باقيمانده ، مسجد جامع ساوه و مسجد علي است كه در زمان شاه اسماعيل ساخته شد . در زمان شاه كاروانسرا در آنجا احداث گرديد. طبق مدارك تاريخي كاروانسرايي براي پذيرايي مهمانان خارجي ساختهشده بود كه گنجايش250 مسافر را داشت.

فعاليت وسيع معماري دروه صفوي در زمان شاه عباس اول آغاز شد. در اين دوره نه تنها در اصفهان بلكه در شيراز ، اردبيل‌، مشهد ، تبريز و ديگر شهرهاي ايران بناهاي مختلف احداث شد.

در عهد صفوي سبك معماري قديم ايران تجديد شد و در طرح بناها ، شكل و مصالح بناها جاي خود را بازكرد. اغلب بناهاي دوره صفوي مانند مساجد ، مدارس و كاروانسراها به شكل چهار ايواني بنا شد. استفاده از كاشي معرق و هفت رنگ براي تزئينات رونق فراوان يافت ؛ به طوري كه ساختمانهاي مذهبي اين دوره از گنبد ايوان ، طاقنما ، سردر ورودي و حتي منارها ، با كاشي آراسته شد.

خطاطي و خوشنويسي روي كاشي نيز در آرايش بناهاي مذهبي عموميت يافت و بناهاي متعددي با خطوط ثلث و نسخ و نستعليق و خطوط ديگر تزئين شد.

پس از انقراض صفويان ، توسعه هنرهاي گوناگون به شيوه دروه متقدم ادامه نيافت  و به علل مختلف از جمله مسائل سياسي ، آرامش مناطق  مختلف ايران مختل شد.

كشمكش هاي سياسي ، جنگهاي داخلي و خارجي در سه دورة تاريخي بعد (افشاريه ، زنديه ، قاجاريه ) توسعه هنرهاي گوناگون را تا حد زيادي متوقف كرد. سبك معماري ، كه در دوران صفويه به اوج رونق و شكوفاييخود رسيده بود ، دراين سه دوره همچنان  ادامه يافت ولي از نظر زيبايي مانند دوره صفويه نبود. در اين دوران بويژه در دوره قاجاريه ، ارتباط ايران با اروپا بيشتر شد و در نتيجه ، تأثير هنر اروپايي در هنرهاي اسلامي بخصوص معماري و نقاشي و سفالگري پديدار شد.

در اين دوران نيز از كاشيكاري در تزئينات معماري بهره گرفتند و در پوشش گنبدها ، ايوانها و نماي خارجي از كاشيها ي هفت رنگ استفاده شد. همچنين در دروة قاجاريه بسياري از بناهاي گذشته كه در حال ويراني بودند ، مرمت و تجديد بنا شدند.

معماري دوران افشاريه ، زنديه و قاجاريه ، شامل بناهاي مذهبي و غيره مذهبي از نظر طرح و نقشه به شيوه دوره صفوي بود. عليرغم نا آرامي هاي سياسي و نا امني ، در اين سه دوره بناهايي بوجود آمد كه هر يك از نظر زيبايي و اصول معماري حائز اهميت ويژه اي است و استادي و نبوغ معماران ايراني را در احداث بناهاي مختلف بويژه بناهاي مذهبي نشان مي دهد ؛ بناهايي مانند مجموعة وكيل شيراز ، مجموعه كاخهاي گلستان تهران ، مجموعه بناهاي سپهسالار

ادامه نوشته

معماری اسلامی مسجد شیخ لطف الله

مقدمه :

در سمت شرقی میدان نقش جهان مقابل عمارت عالی قاپو (دولتخانه مبارکه) مسجد کوچک اما پر شکوهی به نام مسجد شیخ لطف الله قرار گرفته، که با همه کوچکی فاقد هرنوع ضعف ونقصی است. بنایی است استوار و قوی گویی عظمت این بنا از نوعی دیگر است ، ساده و بی تکلیف. فاقد مناره و حیاط ، اما فضایی است شگفت انگیز . این مسجد آسمان و زمینش آرام و به رنگ خداست . در آن همه چیز موزون  است و رنگ های زیبا و هماهنگ همه را به آرامش دعوت میکند تا صادقانه با معبود خویش به راز و نیاز بپردازند و سزاوار آیه " الا بذکر الله تطمئن  القلوب " باشند.

این مسجد که شاهکاری از معماری و کاشیکاری ایران در نیمه اول قرن یازدهم هجری است به فرمان شاه عباس اول ساختمان آن شروع شده و سر در زیبای آن در سال 1012 هجری قمری است . سال اتمام سر در مسجد به

 

موجب کتیبه ای که به خط ثلث با کاشی سفید معرق بر زمینه لاجوردی نوشته شده به شرح زیر است : ⁽¹⁾

« امر با نشاء هذا المسجد المبارک السلطان الاعظم و الخاقان الاکرم محیی مراسم آبائه الطاهرین مروج مذهب الائمة المعصومین ابو المظفر عباس الحسینی الموسوی الصفوی بهادرخان خلدالله تعالی ملکه و اجری فی بحار التأیید فلکه بمحمد و آله الطیبین الطاهرین المعصومین صلوات الله و سلامه علیه و علیهم اجمعین کتب ها علی رضا العباسی 1012» و سال اتمام ساختمان مسجد (1028 هجری قمری ) در داخل محراب کاشیکاری معرق بی نظیر آن در دو لوحه به خط نستعلیق سفید بر زمینه کاشی لاجوردی به شرح زیر آمده است :

« عمل فقیر حقیر محتاج به رحمت خدا محمد رضا بن استاد حسین بناء اصفهانی 1028»

در یک لوحه به خط نستعلیق سفید بر زمینه لاجوردی در

 

بالای پنجره کاشیکاری زیبای سر رد به خط علیرضای عباسی نوشته شده است :

« مایه محتشمی خدمت اولاد علی است » .

پرفسور پوپ راجع به عظمت معماری و نفاست تزیینات مسجد شیخ لطف الله چنین نوشتهاست :

 مسجدی که در سمت مشرق میدان شاه و مقابل ساختمان عالی قاپو قرار دارد یک یاز شاهکارهای بی نظیر معماری است که در سراسر آسیا خود نمائی می کند.  این مسجد زیبا که همچون جواهری درخشان درتاریخ معماری ایرانیان می درخشد (شیخ لطف الله) نام دارد در حقیقت میدان بزرگی که قصر باشکوه عالی قاپو در یک طرف آن قرار دارد به چنین گوهر گرانبهایی در برابر خود احتیاج داشت و شاید همین نکته شاه عباس را بر آن داشت تا با ساختن این بنا که به سختی می توان آن را محصول دست بشر دانست زیبایی میدان را به کمال رساند . زیبایی کاشیکاری این مسجد اعم از کاشی های معرق یا کاشی های هفت رنگ در نوع خود بی نظیر  می باشد .

اصولاً شروع تزیین دیواره های صحن با کاشی هفت رنگ و تبدیل آن به کاشی های معرق خود تنوعی است دلپذیر. روشنائی داخل این مسجد نیز قابل توجه است . در اطاف گنبد به فواصل گنبد منظم روزنه هایی در قطر گنبد تعلیه شده که به وسیله  پنجره های گچ بری از داخل و خارج مسدود می شود این گچ بری ها عبارتند از طرح های منظمی که به نسبت مساوی فضای خالی در میان آن ها وجود دارد .

 مجموع نورهایی که از این پنجره ها به داخل می تابد زیبایی آسمانی و خیال پروری به تزیینات کلی صحن میبخشد .

کوچکترین نقطه ضعفی در این بنا دیده نمی شود . اندازه ها بسیار مناسب . نقشه و طرح بسیار قوی و زیبا . به طور خلاصه توافقی است بین یک دنیا شور و هیجان و یک سکوت و آرامش با شکوهی که نماینده ذوق سرشار زیبا شناسی بوده و منبعی جز ایمان مذهبی و الهام آسمانی نمی تواند داشته باشد . ⁽²⁾

---

(1)    بریک قطعه از کاشی های قدیمی این مسجد که در شبستان زیر بنا نصب شده سال 1011 نوشته شده و ظاهراً این تاریخ سال شروع ساختمان مسجد شیخ لطف الله است .

(2)    جلد دوم کتاب بررسی هنرهای ایران « A Suryey of Persian Att» تألیف پرفسور پوپ « Aribur Upham Pope »صفحه 1191

ادامه نوشته

معماری سبز

مقدمه ای بر معماری سبز

رشد فزاينده جمعيت جهان آثار اساسي واغلب فاجعه آميزي بر زيستگاه‌هاي طبيعي كره زمين داشته‌است. مصرف بي رويه انرژي، تخريب جنگل‌ها وانقراض گونه‌هاي گياهي و جانوري از پيامدهاي آن است. چارلز جنكز در آخرين فصل كتابش اين مسئله را خاطر نشان مي‌سازد كه نابودي زمين توسط ما منجر به نابودي 27000 گونه زيستي در يكسال مي‌شود يعني هفتادوچهار انقراض در يك روز و يا سه نابودي در يك ساعت! مدارك جديدتري براساس مجله تايم مورخ 31 ژانويه 2000، اين تعداد را بالاتر نشان مي‌دهد يعني صدها انقراض در يك روز!
گرم شدگي كره زمين، نازك شدن لايه ازن بعلت استفاده از انواع آلاينده ها، افزايش آلودگي محيط زيست و انقراض گونه‌هاي زيستي همه و همه با هم مي‌آميزند تا ضرورت بوم شناسي و مسائل زيست محيطي را براي آينده قابل پيش‌بيني گردانند. بطوريکه پيشي گرفتن خاكستري در برابر جهان سبز آينده، قابل تأمل ترين مسئله قرن حاضر به شمار مي آيد.

بسياري بر اين باورند كه رشد بي رويه جمعيت منجر به شهرنشيني و در نتيجه مصرف بيش از حد و غيرمسولانه انرژي‌هاي فسيلي شده‌است؛ فعاليت‌های انسانی در کره زمين از يک سو به دليل استفاده از منابع به شيوه کنونی فرصت‌ها وامکانات نسل‌های آينده را به خطر انداخته، از سوی ديگر شهرها را که جايگاه اصلی فعاليت‌های انسانی‌اند و بزرگترين مصرف‌کننده منابع طبيعی نيز به شمار می‌آيند را مورد تهديد جدی قرار داده‌است.
در حال حاضر توجه به توسعه پايدار از جمله مواردی است که بسياری از متخصصان بر آن توافق دارند؛ طبق اين نظريه رسيدن به بالاترين درجه پايداری در شهرها امری حياتی است. اينطور به نظر مي‌رسد كه توسعه پايدار و مفاهيم آن به خوبي بااهداف و مقاصد معماري و شهرسازي نوين سازگار بوده، مي‌تواند به عنوان عاملي موثرجهت تحقق اهداف پايداري مطرح شود. البته پايداری شهری تنها مربوط به مقولات زيست محيطی نیست بلکه رسيدن به پويايی اقتصادی محيط زيست قابل زندگی و برابری اجتماعی از جمله موارد مهم ديگر در اين زمينه به شمار می‌آيند؛ درکل توسعه شهری پايدار را می‌توان به عنوان توسعه‌ای تعريف کرد که سلامت اجتماعی واکولوژيکی بلند مدت شهرها را بهبود می بخشد.

دهه 70 را مي توان دهه آگاهي يافتن از بحران هاي زيست محيطي ناميد كه عكس العمل هايي را در دنيا ايجاد كرد كه توسعه پايدار يكي از آنهاست. توسعه پايدار كه در دهه 70 مطرح شد، حاصل شناخت عميق نسبت به محيط پيرامون بوده است. از آنجا كه طبق آمار، 50 درصد ذخاير سوختي در ساختمان ها مصرف مي شود، لذا جست وجوي راه حل اساسي براي اين معضل بديهي مي نمايد.

ادامه نوشته

تخت جمشید

تخت جمشید آثار باقیمانده ارگ و کاخ داریوش اول هخامنشی است،که پس از گذشتن 189 سال از اغاز بنای آن،اسکندر مقدونی ساختمانهای آنرا،در سال 331 پیش از میلاد سوزانده است. تخت جمشید در 56 کیلومتری شمال شرقی شیراز و 6 کیلومتری استخر ،در جلگه مرودشت واقع است تخت جمشید طبق دو کتیبه ای که در بالای دیوار جنوبی آن کنده شده از بناهایی است که بفرمان داریوش هخامنشی ،در حدود سال 520 پیش از میلاد ساخته شده است.

ادامه نوشته

تهویه مطبوع

مقدمه :

امروزه استفاده از يك تاسيسات هر چند ساده در كارخانه هاي توليدي اجتناب‌ناپذير است و لذا كارخانجات اهميت ويژه اي براي اين بخش قائل اند . چرا كه گاهي اصالتاً توليد وابسته به صحت عملكرد تأسيسات است و نقش در آن مي‌تواند باعث توقف در توليد شود و ضررهاي هنگفت وارد كند . كارخانجات توليدي آرايشي بهداشتي نيز از آن جمله كارخانجاتي محسوب مي شوند كه بخش تأسيسات براي آن بمعناي قلب كارخانه مي باشد و كوچكترين نقص در آن باعث توقف در ساخت محصولات مي شود . در اين گزارش بخش تأسيسات يك كارخانة توليدي آرايشي بهداشت كه بنده بمنظور گذراندن دورة‌ كارآموزي در آن مشغول به كار شدم توضيح داده شده است .

ادامه نوشته