تحلیل شکل‌گیری و مکانیابی کاربری اراضی بازارها و مراکز مذهبی شهرکرد
تحلیل شکل‌گیری و مکانیابی کاربری اراضی بازارها و مراکز مذهبی
با تاکید بر محوریت شهرسازی ایرانی- اسلامی با استفاده از GIS
(نمونه موردی: شهر شهرکرد)
فصلنامه علمی پژوهش در مهندسی عمران و معماری ایران
نسخه بهار 1398 , صفحه 29-44 - http://www.racj.ir
نویسندگان
احمدرضا محمدی ده چشمه، احسان حسین پور
چکیده
هدف این مقاله تحلیل شکل‌گیری و همجواری مراکز مذهبی و بازارها در هسته اولیه شهر شهرکرد به عنوان الگوی اصلی شهرسازی ایرانی- اسلامی و مکان یابی مراکز مذهبی در کنار مراکز تجاری جدید با استفاده از GIS است. در این راستا با بررسی‌های کالبدی- فضایی و کمیِ کاربرهای مذهبی و بازارها و روند شکل‌گیری و همجواری آنان در هسته اولیه و گسترش آنان در دیگر جهات، از بین رفتن الگوهای شهرسازی ایرانی- اسلامی در شهر شهرکرد مطالعه می‌گردد. سپس با استفاده از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) به مکانیابی استقرار مراکز مذهبی در کنار مراکز تجاری جدید شهر اقدام می‌شود. روش مطالعه در این مقاله توصیفی- تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات، بررسی اسنادی، مطالعات کتابخانه‌ای و پیمایشی می‌باشد و همچنین برای توصیف و تحلیل از نرم افزار GIS استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که هسته اولیه شهر شهرکرد، بر اساس الگوی همجواری بازار با مراکز مذهبی، مانند مسجد جامع و امامزادگان دوخاتون، همسو با محوریت شهرسازی ایرانی- اسلامی، بوده است و به تدریج با گسترش شهر در جهات مختلف و به وجود آمدن مراکز تجاری جدید این الگو از بین رفته است. در نهایت با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) الگوهایی برای احداث مراکز مذهبی در کنار مراکز تجاری جدید مکانیابی و ارائه گردیده‌است.
واژگان کليدي: شهرسازی ایرانی- اسلامی،کاربری اراضی، بازار و مراکز مذهبی، شهرکرد.
